Prof. Dr. Murat Ferman Prof. Dr. Murat Ferman

Ekonomide denge ve balans

13.03.2021 Cumartesi | 20:08Son Güncelleme:

Beklenen ekonomi reformlarına dair hazırlıklar tamamlanarak; “İstiklalden İstikbale” etiketi altında kamuoyuna sunumu, Sayın Cumhurbaşkanı tarafından gerçekleştirildi. İstiklal Marşımızın anlamlı yıldönümüne rastlayan sunumda, ayrıca “İstihsal(Üretim)-İstiklal” ilişkisine yapılan vurguyla; “dışa bağlı olmadan hızlı koşma” anlayışını işaret eden bir söylem ön plana çıkarıldı.

Haberin Devamıadv-arrow
Haberin Devamıadv-arrow

Kapsamlı çalışmanın; ekonominin mevcut ve bundan sonraki açılım ile gelişmelerine nasıl vaziyet edileceğine dair bir Yol Haritası sağladığı görülüyor. Bundan sonrası; haritanın doğru okunması ve işaret ettiği yönde ilerlenmesi temelinde; pandemi kaynaklı kriz andacındaki iklime uygun ve kararlı bir AKSİYON yönetiminin başarılmasına endekslenmektedir.

Sayın Cumhurbaşkanı, konuşmasının hemen başında “ en büyük on ekonomi arasına katılma” hedefine vurgu yaparak, bu hedef doğrultusundaki ilerleyişin; “istikrar” ve “güven” temelleri dahilinde gerçekleştirilebileceğine dikkat çekti ve SÜRDÜRÜLEBİLİR/GÜÇLÜ/KALİTELİ BÜYÜME anlayışını paylaştı. Gene, “her kesimin refahı sağlama” ifadelerinin; kalkınma ile terbiye edilmiş, enflasyonun dejenere edici etkisinden kurtarılmış büyüme olgusuna gönderilen bir selam olarak değerlendirilmelidir, kanısındayız. Doksan sayfalık hacmiyle kapsamlı bir çalışma niteliğindeki program ile ilgili bazı tespitlerimizi paylaşmalıyız:

Temel yaklaşım olarak iki ana reform alanı( Makroekonomik Politikalar ve Yapısal Politikalar) üzerinden yapılandırılmış bir program kurgusu ön plana çıkıyor. Bu çerçevede öncelik, Fiyat İstikrarı konusundan ziyade Kamu Maliyesi’ne verilmiş ve “mali disiplin” konusu; harcama disiplini/borç yönetimi/vergi/kamu ihaleleri ve nihayet KİT’ler(Kamu İktisadi Kuruluşları) bacakları üzerinden açılım ve düzenlemelere konu edilmiştir. Bu suretle, “kamusal israf” konusunda toplumsal hassasiyet ve algıların olumlu bir yönde etkilenmesi ve işin PİAR(Halkla İlişkiler) boyutunun ıskalanmamasına gayret edildiği anlaşılıyor.

Haberin Devamıadv-arrow
Haberin Devamıadv-arrow

Reform paketinin her kısım ve başlığında “hakim ve arka plan unsuru” olarak yer alan ana temanın; DİJİTAL Yapılanma ve Çözümler şeklinde ifade edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Dijital Tarım Pazarı’ndan; TR Dijital Vergi Dairesi’ne ve Dijital Paraların Teknik ve Hukuksal Altyapılarının Düzenlenmesi ’ne kadar pek çok madde, bu cümleden sayılmak gerekir.

Paket dahilinde, kurulması ve/veya yeniden yapılandırılması gereken önemli sayıda kurul-komitenin gündeme getirildiği görülmektedir. Bunların arasında yer alan, doğrudan Cumhurbaşkanlığı’na bağlı Sağlık Endüstrileri Başkanlığı ve Yazılım Donanım Başkanlığı kurulumlarının; Savunma Sanayileri Başkanlığı kazanım ve yapısı örnek alınarak yürütüleceği anlaşılmaktadır. Keza, üst kurul mantık ve yaklaşımı ile ihdas edilecek Ekonomi Koordinasyon Kurulu ile Finansal İstikrar Komitesi ile yukarıdan ve koordineli işleyişin yeni dinamiklerinin şekillendirileceği beklenmelidir. Kritik denetim ve gözetim süreçlerinde ortaya çıkan farklılıkların bertarafı için kurulması önerilen Piyasa Gözetim ve Denetim Kurumu, yakından izlenmesi gereken bir diğer süreç olacaktır.

Haberin Devamıadv-arrow
Haberin Devamıadv-arrow

Finansal Sektör başlığı altında, katılım bankacılığına yönelik yeni açılımların(Katılım Finans Tahkim Kurulu’nun kurulması, vb.) yanısıra, dijital(şubesiz) bankacılık lisanslamasının önü açılmakta; kartlı ödeme sistemleri arasında yerli markamıza insiyatif tanınacağı anlaşılmaktadır.

Tek Haneli Sürdürülebilir Enflasyon hedefinin konfirmasyonu çerçevesinde kurulacağı belirtilen Gıda Zinciri Acil Takip ve Erken Uyarı Sistemi’nin yapılandırmasından başlayarak, işlevsel etkinliğe ulaşma sürecinin yakından izlenmeye değer; ilginç bir deneyim vadettiğini not etmekle birlikte, “market ve hal yasalarının koordineli birlikteliği” sağlanmadıkça sonuç almanın mümkün görülmediğini belirtmeliyiz.

Haberin Devamıadv-arrow
Haberin Devamıadv-arrow

Ekonominin çok boyutlu ve hayatın her noktasına dokunan yapısı gereği, farklı vade; muhteva; perspektif ve öncelik temelinde yapılandırılmış reform planı başlıklarının, bütüncül bir yaklaşım ve kavrayış temelinde gerçekleştirilmeye çalışılması elzemdir. Bu vesile ile, bir kez daha, “ekonomi yönetiminin; DENGE ve BALANS ’tan ibaret olduğu” nu hatırlamanın zamanıdır!.