Canlı YayınGiriş
SON DAKİKA
Prof. Dr. Murat FermanUlusal Tarım Manifestomuz..
15.05.2025 Perşembe | 12:39Son Güncelleme:Küresel planda yaşanan hızlı ve dikkat çekici gelişmeleri izlerken, içerideki eko-politik akışı ıskalamamak gerekiyor. Henüz tamamlanan 4. Tarım Orman Şurası sonuçları, bu açıdan dikkate değer bulunuyor.
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
1997, 2004 ve 2019 yıllarında düzenlenen önceki tarım şuralarından altı yıl sonra gerçekleşen bu üst düzey etkinlik çerçevesinde; 16 ayrı uzman çalışma grubu temelinde yürütülen toplam 148 toplantı oturumu sonrasında 2977 adet strateji maddesi, 373 ayrı hedef ifadesi ve 86 adet sonuç kararına ulaşılmış bulunuyor.
Ülkemiz bakımından bir “milli beka önceliği” olarak değerlendirilen gıda ve su güvenliği ile biyo-çeşitlilik zenginliğinin korunması ve benzeri konulara; stratejik bakış açısından vaziyet ediliyor. Bir başka deyişle, tarım-orman eksenli ülke istikbaline ait en kapsamlı belge/manifesto ortaya konuluyor. Bu çerçevede, başta “doğru planlama” olmak üzere, “verimlilik” ve “sürdürülebilirlik” ana kriterleri esas alınıyor. Bir bütünlük içerisinde ortaya konulan kararlar manzumesinde öne çıkan konu ve aksiyon başlıklarına dikkat çekmek gerekiyor (*) :
Sonuç bildirgesinin hemen ilk maddesinde; tarımsal üretim planlamasında temel alınan “stratejik ürün” yaklaşımının genişletilerek uygulamaya devam edileceğine vurgu yapılıyor. Buradan, halen uygulamada olan 13 stratejik ürün ve yem bitkisine yeni ilaveler getirileceği anlaşılıyor.
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Ülkemiz tarım ekonomisini oluşturan ve üretimi gerçekleştirilen tarımsal ürün sayısının 206’ya ulaştığını hatırlatmak gerekiyor. Meraların korunması ve ıslahına yönelik özel vurgu yapılması dikkate değer görülüyor. Küçükbaş hayvancılığın geliştirilerek toplam et üretimi içindeki payının arttırılması hedefleniyor, şu anda %25 düzeyinde olan oranın; %35 nispetine yükseltilmesi öngörülüyor. Sanayi kesimine benzer şekilde, “tarım odaklı teknoloji geliştirme bölgeleri” ve “AR-GE merkezler” kurulması ve daha da önemli olarak; tarımsal sanayide “ürün bazında kümelenme“ dinamiklerinin teşvik edilmesi önemle vurgulanıyor.
Miras dolayısıyla parçalanan ve ölçek ekonomisi koşullarını yitiren tarımsal arazilerin daha etkin kullanımı için, hukuksal düzenlemeler dahil olmak üzere atılması gereken adımlar sıralanıyor ve “arazi bankacılığı” nosyonu ifade ediliyor. “Kent tarımı” ve “dikey tarım” gibi çağdaş yaklaşım ile uygulamalara atıfta bulunuluyor. Tüm paydaş ve vatandaşlar nezdinde “gıda güvenliği” konusunun farkındalık ve uygulama kulvarlarında geliştirilmesi gereğine vurgu yapılıyor; “gıda bankacılığı” gibi güncel pratiklere işaret ediliyor. Sonuç bildirgesinin bir başka dikkat çekici maddesi ise, hayvancılık işletmelerinin nitelikli işgücü ihtiyacını karşılamak amacıyla “çoban akademileri” kurulması olarak karşımıza çıkıyor. Çoban temini bakımından yaşanan sıkıntıların, güncel haber başlıkları arasında sıklıkla yer aldığı biliniyor! İlaveten, hayvansal ürün piyasalarında dijital borsa ve blok zincir tabanlı üretici-tüketici doğrudan satış sistemlerinin aktif hale getirilmesi zarureti ortaya konuluyor ve tıpkı meyve-sebze, kuru gıda gibi et ve et ürünleri için dijital kapasiteli haller kurulması lüzumuna dikkat çekiliyor. Öte yandan, “tarımsal amaçlı örgütlerin tarım sektöründe daha etkin ve sürdürülebilir olmaları için ilgili mevzuatın yeniden düzenlenmesi” gereğine işaret eden karar maddesi, akıllara sayıları 12000’e ulaşan tarım kooperatifleri sistemindeki eksiklik ve yetersizlikleri getiriyor.
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Sonuç bildirgesinin 15 maddesinin doğrudan “su kaynakları ve ürünleri yönetimi” başlığına tahsis edildiği görülüyor. Bu cümleden olmak üzere, su tasarrufu ve verimliliği arttırılarak beş yıl içinde kişi başı günlük su kullanımının; 150 litreden, 120 litreye düşürülmesi hedefi dikkat çekiyor. Keza, halen yaygın açık kanal sulama sistemlerinin kapalı-basınçlı sistemlere dönüştürülmesi ve 2030 yılına kadar içme suyu şebekelerinde halen %32 dolayındaki kayıp ve zayi oranının %25’e indirilmesi hedefleri de kendisine yer buluyor.
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
4.Tarım Orman Şurası sonuç bildirgesinde yer alan kararlar arasında, “sektördeki meslek standartlarının netleştirilmesi ve çiftçi tanımının yeniden yapılarak, mesleki yeterlilik kapsamına alınması” ;“tarım diplomasisi alanında yetişmiş profesyonel insan gücünün arttırılması”; “ulusal dijital tarım veri bankası kurulması” gibi maddeler de ayrıca dikkat çekiyor. Nitekim, tüm ekonomik faaliyetlerde ve katma değer üretim kulvarlarında geçerli olduğu üzere, “teknik ve insan faktörlerinin optimal birlikteliği” ana denklemin en doğru ifadesini teşkil ediyor. Üstelik, tüm planlama ve yol haritası oluşturma işlemlerinde doğru ve güncel veriler ile yola çıkmak; onlara dayanmak gerekiyor. 1997’den başlayarak son tarım şurası ile ortaya konulan ve amaçlanan hedeflerin, “ayaklarının yere bas(tırıl)ması” bakımından, halen planlanması süren ve en son versiyonundan yaklaşık çeyrek asır sonra gerçekleşecek ve önümüzdeki yıl sonuçları alınacak Genel Tarım Sayımı daha da öncelikli ve kritik bir öneme taşınmış bulunuyor.
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
(*) Şura Sonuç Bildirgesine www.tarimorman.gov.tr. adresinden ulaşılabilir
https://www.cnnturk.com/yazarlar/guncel/prof-dr-murat-ferman/ulusal-tarim-manifestomuz-2284991 vazgeç yazıcıya gönder!
Ulusal Tarım Manifestomuz..
Küresel planda yaşanan hızlı ve dikkat çekici gelişmeleri izlerken, içerideki eko-politik akışı ıskalamamak gerekiyor. Henüz tamamlanan 4. Tarım Orman Şurası sonuçları, bu açıdan dikkate değer bulunuyor.
1997, 2004 ve 2019 yıllarında düzenlenen önceki tarım şuralarından altı yıl sonra gerçekleşen bu üst düzey etkinlik çerçevesinde; 16 ayrı uzman çalışma grubu temelinde yürütülen toplam 148 toplantı oturumu sonrasında 2977 adet strateji maddesi, 373 ayrı hedef ifadesi ve 86 adet sonuç kararına ulaşılmış bulunuyor.
Ülkemiz bakımından bir “milli beka önceliği” olarak değerlendirilen gıda ve su güvenliği ile biyo-çeşitlilik zenginliğinin korunması ve benzeri konulara; stratejik bakış açısından vaziyet ediliyor. Bir başka deyişle, tarım-orman eksenli ülke istikbaline ait en kapsamlı belge/manifesto ortaya konuluyor. Bu çerçevede, başta “doğru planlama” olmak üzere, “verimlilik” ve “sürdürülebilirlik” ana kriterleri esas alınıyor. Bir bütünlük içerisinde ortaya konulan kararlar manzumesinde öne çıkan konu ve aksiyon başlıklarına dikkat çekmek gerekiyor (*) :
Sonuç bildirgesinin hemen ilk maddesinde; tarımsal üretim planlamasında temel alınan “stratejik ürün” yaklaşımının genişletilerek uygulamaya devam edileceğine vurgu yapılıyor. Buradan, halen uygulamada olan 13 stratejik ürün ve yem bitkisine yeni ilaveler getirileceği anlaşılıyor.
Ülkemiz tarım ekonomisini oluşturan ve üretimi gerçekleştirilen tarımsal ürün sayısının 206’ya ulaştığını hatırlatmak gerekiyor. Meraların korunması ve ıslahına yönelik özel vurgu yapılması dikkate değer görülüyor. Küçükbaş hayvancılığın geliştirilerek toplam et üretimi içindeki payının arttırılması hedefleniyor, şu anda %25 düzeyinde olan oranın; %35 nispetine yükseltilmesi öngörülüyor. Sanayi kesimine benzer şekilde, “tarım odaklı teknoloji geliştirme bölgeleri” ve “AR-GE merkezler” kurulması ve daha da önemli olarak; tarımsal sanayide “ürün bazında kümelenme“ dinamiklerinin teşvik edilmesi önemle vurgulanıyor.
Miras dolayısıyla parçalanan ve ölçek ekonomisi koşullarını yitiren tarımsal arazilerin daha etkin kullanımı için, hukuksal düzenlemeler dahil olmak üzere atılması gereken adımlar sıralanıyor ve “arazi bankacılığı” nosyonu ifade ediliyor. “Kent tarımı” ve “dikey tarım” gibi çağdaş yaklaşım ile uygulamalara atıfta bulunuluyor. Tüm paydaş ve vatandaşlar nezdinde “gıda güvenliği” konusunun farkındalık ve uygulama kulvarlarında geliştirilmesi gereğine vurgu yapılıyor; “gıda bankacılığı” gibi güncel pratiklere işaret ediliyor. Sonuç bildirgesinin bir başka dikkat çekici maddesi ise, hayvancılık işletmelerinin nitelikli işgücü ihtiyacını karşılamak amacıyla “çoban akademileri” kurulması olarak karşımıza çıkıyor. Çoban temini bakımından yaşanan sıkıntıların, güncel haber başlıkları arasında sıklıkla yer aldığı biliniyor! İlaveten, hayvansal ürün piyasalarında dijital borsa ve blok zincir tabanlı üretici-tüketici doğrudan satış sistemlerinin aktif hale getirilmesi zarureti ortaya konuluyor ve tıpkı meyve-sebze, kuru gıda gibi et ve et ürünleri için dijital kapasiteli haller kurulması lüzumuna dikkat çekiliyor. Öte yandan, “tarımsal amaçlı örgütlerin tarım sektöründe daha etkin ve sürdürülebilir olmaları için ilgili mevzuatın yeniden düzenlenmesi” gereğine işaret eden karar maddesi, akıllara sayıları 12000’e ulaşan tarım kooperatifleri sistemindeki eksiklik ve yetersizlikleri getiriyor.
Sonuç bildirgesinin 15 maddesinin doğrudan “su kaynakları ve ürünleri yönetimi” başlığına tahsis edildiği görülüyor. Bu cümleden olmak üzere, su tasarrufu ve verimliliği arttırılarak beş yıl içinde kişi başı günlük su kullanımının; 150 litreden, 120 litreye düşürülmesi hedefi dikkat çekiyor. Keza, halen yaygın açık kanal sulama sistemlerinin kapalı-basınçlı sistemlere dönüştürülmesi ve 2030 yılına kadar içme suyu şebekelerinde halen %32 dolayındaki kayıp ve zayi oranının %25’e indirilmesi hedefleri de kendisine yer buluyor.
4.Tarım Orman Şurası sonuç bildirgesinde yer alan kararlar arasında, “sektördeki meslek standartlarının netleştirilmesi ve çiftçi tanımının yeniden yapılarak, mesleki yeterlilik kapsamına alınması” ;“tarım diplomasisi alanında yetişmiş profesyonel insan gücünün arttırılması”; “ulusal dijital tarım veri bankası kurulması” gibi maddeler de ayrıca dikkat çekiyor. Nitekim, tüm ekonomik faaliyetlerde ve katma değer üretim kulvarlarında geçerli olduğu üzere, “teknik ve insan faktörlerinin optimal birlikteliği” ana denklemin en doğru ifadesini teşkil ediyor. Üstelik, tüm planlama ve yol haritası oluşturma işlemlerinde doğru ve güncel veriler ile yola çıkmak; onlara dayanmak gerekiyor. 1997’den başlayarak son tarım şurası ile ortaya konulan ve amaçlanan hedeflerin, “ayaklarının yere bas(tırıl)ması” bakımından, halen planlanması süren ve en son versiyonundan yaklaşık çeyrek asır sonra gerçekleşecek ve önümüzdeki yıl sonuçları alınacak Genel Tarım Sayımı daha da öncelikli ve kritik bir öneme taşınmış bulunuyor.
(*) Şura Sonuç Bildirgesine www.tarimorman.gov.tr. adresinden ulaşılabilir