Canlı YayınGiriş
SON DAKİKA
Prof. Dr. Murat FermanKızgın tavadan fırlayıp yangına koşmak
20.03.2021 Cumartesi | 15:59Son Güncelleme:Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) dünya ekonomisine dair kapsamlı bir durum değerlendirme raporunu kamuoyuna sundu. Çalışmanın; “ Küresel Pamdemi’den; Herkes İçin Refah’a: Yeni Bir Kayıp Onyıldan Kaçınmak” olan başlığı, duruş ve kapsamını özlü şekilde ortaya koyuyor.
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Birleşmiş Milletler Sürdürülebilirlik Yaklaşımı çerçevesinde son on yılda elde edilen kazanımların, bir senelik pandemi konjonktürünün olumsuz etkileriyle kaybedildiği; yeniden başa dönüldüğü daha önce çarpıcı biçimde ortaya konmuştu.
Nitekim, “mutlak yoksulluk sınırı” ndan 2020 yılında kurtarılan ek nüfus olmadığı gibi, ilaveten yüzelli milyon kişinin bu düzeyin altına düştüğü görülmüş ve yaşanılan reel gelir kaybının; küresel zenginliğin %12’sini aştığı hesaplanmıştır. Ayrıca, dünya yatırım hacmindeki gerilemenin %40’lara ulaştığı da gözden uzak tutulmamalıdır. Şimdi meselenin; muhtemel yeni kayıp ve gerilemelere karşı dikkatli ve donanımlı bulunmak üzerinden ifade edilmeye başlandığı görülüyor.
Pandemi temelli krizin bundan sonraki seyrinin öngörülebilmesi ve umulur ki; geçerli güven aralığında “modellenebilmesi” işinde önemli zafiyetlerin kıskacından halen kurtulmuş değiliz. Belirsizlik ve risk örgüleri ile çevrelenmiş gidişata vaziyet etmede elimizde olan tek ÇIPA; “aşı” dır. Bu bakımdan, muhtemel gelişme ve ilgili açılımları bu çıpa üzerinden okumak; değerlendirmek durumundayız.
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Aşıya ulaşım ve aşının uygulama yaygınlığı başta olmak üzere “aşı temelli-eksenli” göstergeler temelinde gerçekleştirilen analizler dışında “kerteriz alınabilecek”; “benchmarking-kıyaslama yapılacak” göstergelerden mahrum şekilde yola devam edeceğiz. Üstelik, aşılanma oranı belirli bir düzeye ulaşmadıkça, elini çabuk tutan/önden koşanların da korunma halesi içine alınması; kalıcı ve sürdürülebilir şekilde NORMALLEŞME kulvarında yol alınması mümkün gözükmüyor.
İşte, tam da bu nedenlerle, UNCTAD Raporu’nda büyüme ile ilgili tahminlerde yukarı yönlü-pozitif revizyonlar paylaşılırken, birtakım temel varsayımlara dikkat çekiliyor:
-Aşılama süreci ve pandemi seyrinde mevcud duruma oranla daha iyi açılımların; tempo ve hız kaybetmeden devamı,
-Başta büyük ekonomiler olmak üzere destekleyici/serbestleştirici politikalardan; yapısalcı/ rutin politikalara hız ve ustalıkla geçilmesi,
-Küresel çapta herhangi bir derinlikli finansal kriz-çöküş yaşanmaması.
Gündeme gelen ana risk kanalları arasında; “enflasyonun dönüşü”, ”tahvil piyasasına ait riskler”, “aşı konusunda yaşanan gel-git ile tartışmalar”, “aşırı destekle şişen finansal balonlar”, “emtia fiyatlarındaki gelişmeler” gibi dinamikler yer almaktadır. İlaveten, adeta saatli bomba kıvamına gelmiş “ ülke borçlarının birikmiş ödenme/temerrüd riskleri” de hesaba katılmalıdır.
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
Haberin Devamı
UNCTAD’ ın benzeri diğer çalışmalardan daha ağırlıklı olarak ön plana taşıdığı bir başka “mayınlı arazi” gerçeğini de vurgulamak durumundayız. “Finans piyasaları ile reel ekonomi arasındaki uyumsuz ve adeta birbirinden kopuk gelişmeler”, İSTİKRARLI NORMALLEŞME yolunda sistematik bir risk birikimi ve endişe kaynağını işaret etmektedir.
Zira, finans piyasalarında görülen “iyileşme ve yükselişler” ile üretim, yatırım ve istihdam ile ücretlerde yaşananlar; uyumlu ve senkronize görünüm vermekten uzaktır, borsaların; hangi reel gelişmeleri, nasıl fiyatladığı soruları titizlikle cevaplanmaya muhtaçtır.
Birleşmiş Milletler, önümüzdeki döneme ait iyimserlik dozu yüksek tahminlerini paylaşırken, belki de bu sebeple; “(dünya ekonomisi) kızgın tavadan fırladı ama, yeni bir yangına mı koşuyor?!” ilginç başlığına yer vermeyi ihmal etmemiştir.
https://www.cnnturk.com/yazarlar/guncel/prof-dr-murat-ferman/kizgin-tavadan-firlayip-yangina-kosmak-1633864 vazgeç yazıcıya gönder!
Kızgın tavadan fırlayıp yangına koşmak
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) dünya ekonomisine dair kapsamlı bir durum değerlendirme raporunu kamuoyuna sundu. Çalışmanın; “ Küresel Pamdemi’den; Herkes İçin Refah’a: Yeni Bir Kayıp Onyıldan Kaçınmak” olan başlığı, duruş ve kapsamını özlü şekilde ortaya koyuyor.
Birleşmiş Milletler Sürdürülebilirlik Yaklaşımı çerçevesinde son on yılda elde edilen kazanımların, bir senelik pandemi konjonktürünün olumsuz etkileriyle kaybedildiği; yeniden başa dönüldüğü daha önce çarpıcı biçimde ortaya konmuştu.
Nitekim, “mutlak yoksulluk sınırı” ndan 2020 yılında kurtarılan ek nüfus olmadığı gibi, ilaveten yüzelli milyon kişinin bu düzeyin altına düştüğü görülmüş ve yaşanılan reel gelir kaybının; küresel zenginliğin %12’sini aştığı hesaplanmıştır. Ayrıca, dünya yatırım hacmindeki gerilemenin %40’lara ulaştığı da gözden uzak tutulmamalıdır. Şimdi meselenin; muhtemel yeni kayıp ve gerilemelere karşı dikkatli ve donanımlı bulunmak üzerinden ifade edilmeye başlandığı görülüyor.
Pandemi temelli krizin bundan sonraki seyrinin öngörülebilmesi ve umulur ki; geçerli güven aralığında “modellenebilmesi” işinde önemli zafiyetlerin kıskacından halen kurtulmuş değiliz. Belirsizlik ve risk örgüleri ile çevrelenmiş gidişata vaziyet etmede elimizde olan tek ÇIPA; “aşı” dır. Bu bakımdan, muhtemel gelişme ve ilgili açılımları bu çıpa üzerinden okumak; değerlendirmek durumundayız.
Aşıya ulaşım ve aşının uygulama yaygınlığı başta olmak üzere “aşı temelli-eksenli” göstergeler temelinde gerçekleştirilen analizler dışında “kerteriz alınabilecek”; “benchmarking-kıyaslama yapılacak” göstergelerden mahrum şekilde yola devam edeceğiz. Üstelik, aşılanma oranı belirli bir düzeye ulaşmadıkça, elini çabuk tutan/önden koşanların da korunma halesi içine alınması; kalıcı ve sürdürülebilir şekilde NORMALLEŞME kulvarında yol alınması mümkün gözükmüyor.
İşte, tam da bu nedenlerle, UNCTAD Raporu’nda büyüme ile ilgili tahminlerde yukarı yönlü-pozitif revizyonlar paylaşılırken, birtakım temel varsayımlara dikkat çekiliyor:
-Aşılama süreci ve pandemi seyrinde mevcud duruma oranla daha iyi açılımların; tempo ve hız kaybetmeden devamı,
-Başta büyük ekonomiler olmak üzere destekleyici/serbestleştirici politikalardan; yapısalcı/ rutin politikalara hız ve ustalıkla geçilmesi,
-Küresel çapta herhangi bir derinlikli finansal kriz-çöküş yaşanmaması.
Gündeme gelen ana risk kanalları arasında; “enflasyonun dönüşü”, ”tahvil piyasasına ait riskler”, “aşı konusunda yaşanan gel-git ile tartışmalar”, “aşırı destekle şişen finansal balonlar”, “emtia fiyatlarındaki gelişmeler” gibi dinamikler yer almaktadır. İlaveten, adeta saatli bomba kıvamına gelmiş “ ülke borçlarının birikmiş ödenme/temerrüd riskleri” de hesaba katılmalıdır.
UNCTAD’ ın benzeri diğer çalışmalardan daha ağırlıklı olarak ön plana taşıdığı bir başka “mayınlı arazi” gerçeğini de vurgulamak durumundayız. “Finans piyasaları ile reel ekonomi arasındaki uyumsuz ve adeta birbirinden kopuk gelişmeler”, İSTİKRARLI NORMALLEŞME yolunda sistematik bir risk birikimi ve endişe kaynağını işaret etmektedir.
Zira, finans piyasalarında görülen “iyileşme ve yükselişler” ile üretim, yatırım ve istihdam ile ücretlerde yaşananlar; uyumlu ve senkronize görünüm vermekten uzaktır, borsaların; hangi reel gelişmeleri, nasıl fiyatladığı soruları titizlikle cevaplanmaya muhtaçtır.
Birleşmiş Milletler, önümüzdeki döneme ait iyimserlik dozu yüksek tahminlerini paylaşırken, belki de bu sebeple; “(dünya ekonomisi) kızgın tavadan fırladı ama, yeni bir yangına mı koşuyor?!” ilginç başlığına yer vermeyi ihmal etmemiştir.