İSO’YA NİYET; CIT’E KISMET…

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Son haftaların hakim küresel temasını teşkil eden Trump’ın gümrük vergi düzenlemeleri esaslı gelişme ve açılımların karşısında artık yeni bir “yasal duvar” yükseliyor. Başkan’ın söz konusu karar ve açıklamalarına karşı ABD içinden oniki eyalet ve beş farklı şirket tarafından açılan “yetki aşımı” temelli davaların birleştirilerek kısa sürede karara bağlandığı izleniyor.

New York’ta bulunan ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi, Kongre kararı olmaksızın, Başkan tarafından, “olağanüstü durum” çerçevesine sokularak ilan edilen tüm gümrük vergi düzenlemelerinin geçersizliğine hükmetmiş bulunuyor. Trump’ın, benzer düzenlemelerde gerekli olan Kongre onayını “by-pass” ederek, şahsi karar mekanizmasını 1977 tarihli IEEPA (Acil Ekonomik Durum Yetkileri Yasası) referans ve dayanağı çerçevesinde aldığı biliniyor. Trump, Obama ve Reagan tarafından atanmış üç yargıçlı federal mahkeme, oybirliği ile “kararların doğru dayanak/geçerli yetki kapsamına girmediğinden hareketle geçersiz ilan edilmesi” kararını vermiş bulunuyor.

Trump yönetiminin, CIT kararının hemen sonrasında, Washington Federal Temyiz Mahkemesine karşı itirazda bulunduğu bildiriliyor. Karşılıklı hukuk mücadelesi süreçlerinin, ABD’nin en yüksek yargı organını temsil eden Supreme Court (Anayasa Mhk.) düzeyine kadar taşınacağı öngörülüyor.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Uluslararası Ticaret Mahkemesi, ABD’nin kurucu babaları arasında yer alan James Madison tarafından savunulan “güçlerin ayrılığı ilkesi” yaklaşımına özel referans veriyor; Kongre-yasama organı yetkilerinin özenle korunması gereğine işaret ediyor. Başkan’ın “dayandığı” olağan dışı/acil durum yetkisinin gümrük vergileri özelinde geçerli temeli sağlayamadığına vurgu yapıyor. 49 sayfalık mahkeme karar metninde; 49 yıldır süregelen “dış ticaret açığı” faktörünün; “olağanüstü/acil” durum statüsünde değerlendirilemeyeceği açıkça ifade ediliyor.

Buradan hareketle, Kongre’nin vergi koyma ana yetkisinin ihlal edilemeyeceği ve ilaveten, ulusal güvenliği tehdit eden fentanil (uyuşturucu hammaddesi) girişini engelleme yaptırımı olarak ticaret mekanizması kullanmanın, alakasız/mesnetsiz bulunduğu karara bağlanılıyor. Kamusal kural ve yetkiler alanında tartışmalı duruş ile tercihleri bilinen Başkan Trump açısından yeni bir mücadele kapısı açılmış bulunuyor. Kurumsal yaklaşım ve işleyişlerin dışında, bireysel ve mutlakçı dokunuşları tercih eden Trump, bir kere daha, “yerleşik düzen” ile çatışma içine giriyor. ABD yönetimlerinin kendi elleriyle pasif ve devre dışı bıraktıkları küresel kurumların, başta WTO (Dünya Ticaret Örgütü) olmak üzere, yapacak bir katkı ve yaptırımlarının yokluğunda, sahneye, ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesinin çıktığı görülüyor.

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Haberin Devamı

Özellikle Trump’ın 2 Nisan açıklamalarından sonra ivme kazanan başdöndürücü gelişmeler kapsamında, halen devam eden ticaret pazarlık ve görüşmelerinin bu güncel karardan nasıl etkileneceği sorusu zihinleri şimdiden işgal ediyor.

Ticaret mekanizmaları ve gümrük tarifeleri gibi “teknik ve ihtisas temelli” dinamikleri, fevri ve kestirilmesi; somut dayanaklara dayandırılması güç bir yaklaşımla yürüten Trump yönetiminin bundan sonraki tutum ile taktikleri kestirilmeye çalışılıyor.

Sermaye piyasaları tarafında gözlenen olumlu ilk tepkinin kalıcılık ve yaygınlık kazanması ile ilgili gidişat yakın takibe girmiş bulunuyor. Ancak, söz konusu hukuksal gelişmenin, Trump üzerinde kapsamlı ve farklılaştırıcı etki oluşturması da beklenmiyor. Küresel ticarete; “sıfır toplamlı bir oyun” anlayışı ve ben-merkezcil kabul ile yaklaşan Trump’ın, bu son gelişme karşısında uygulayacağı karşı taktikler üzerinde hemen çalışmaya başladığına dair bir şüphe bulunmuyor!.