Canlı Yayın
Vedat Karabulut
Unicef'in 2018 yılında yaptığı bir açıklamaya göre her yarım saniyede bir çocuk internetle tanışıyor ve çevrim içi yaşamın risklerine maruz kalıyor. Peki, internet bu kadar hayatlarımıza yerleşmişken çocuklarınızı nasıl koruyabilirsiniz? Bu konuyu elimden geldiğince sizlere 8 adımda özetlemek istedim.
1. Çocuk Gelişimi Konusunda Bilgi Sahibi Olun
Çocuk gelişimi, çocuğun doğumundan ergenliğinin sonuna kadarki biyolojik, psikolojik ve davranışsal değişimlerinin tamamını kapsıyor. Her gelişim döneminin ihtiyaçları ve hassasiyetleri farklı. İnternet ve teknoloji, çocuğun gelişimini doğrudan etkileyebilen iki unsur olduğundan çocuğunuzun gelişimini bilinçli olarak izlemeniz gerekiyor.
2. İhtiyaçlarına Göre Zaman Sınırları Koyun
Her yaş döneminin ihtiyaçlarını gözeterek çocuğun internet ulaşımına, PC oyunları ya da mobil oyunlarda geçirdiği zamanlara süre kısıtlamaları getirmek anne babalara kalıyor. 5 yaşa kadar çocuğun öğrenme merakının mümkün olduğunca oyunlarla, sosyal etkinliklerle giderilmesi ve dijital dünyadan uzak tutulması öneriliyor. Sonrasında ise sürelere çocukla konuşarak birlikte karar verilmeli.
3. Çocuk Odasında Bilgisayar Bulundurmayın
( Biliyorum, çok zor bir şey istedim! )
Çocuğun kendi odasında bilgisayar kullanabilmesi, onun hem aile içi sosyalliğini azaltır hem de onu tüm o risklerle baş başa bırakır. Bilgisayarın ortak kullanım alanlarında bulunması tüm bu riskleri en aza indirecektir. Çocuğun muhtemel bilgi kirliliğinden korunması ve siber güvenliğinin sağlanabilmesi için internette geçirdiği vakitlerde mutlaka ebeveynlerinin gözetimi altında olması gerekir.
4. Zararlı Yazılım ve Virüsler Hakkında Uyarın
Güvenliği doğrulanmamış siteler, e-postalar ya da uygulamalar; bilgisayar ve telefonunuzdaki kişisel bilgilerin kötü niyetli kullanımına yol açabilir. Çocuğunuzu bu konuda bilinçlendirin. Güvenilir bir antivirüs programı kullanmanız da sizi ve çocuğunuzu koruyacaktır. Ayrıca doğrudan kameraya erişebilen siteler için bilgisayarınıza kamera kapatıcı küçük aparatlardan takabilirsiniz.
5. Yasaklamayın, Güvenli Hâle Getirin
Çocuğunuza yasaklar getirmek, sizden pek çok şeyi saklamasına sebebiyet verir. Bunun yerine kullandığı cihazların ve sosyal medya platformlarının gizlilik ayarlarını düzenleyin. Paylaşımlarının aldığı etkileşimlerin şiddet, korku ve taciz unsuru içermediğinden emin olun. Tarayıcı geçmişini belirli aralıklarla kontrol edin. En önemlisi de bunları neden yaptığınızı onu kırmadan, baskı altında hissettirmeden açıklayın.
6. Sosyal Medya Hesaplarını Takip Edin
( Bir Ebeveyn olarak bu konunun ne kadar hassas olduğunu bilmenizi istirham ederim )
Instagram, Twitter, Tiktok, Youtube gibi sosyal medya platformlarındaki profilleri; çocuğunuzun arkadaş çevresi, alışkanlıkları, vakit geçirdiği yerler ve hatta iç dünyasıyla ilgili en hızlı bilgi edinebileceğiniz kaynaklar arasında. Bunu yaparken çocuğunuzu kısıtlanmış ya da sürekli izleniyor gibi hissettirmemenizse çok önemli.
7. İlginç ve Eğlenceli Alternatifler Sunun / Sunmaya çalışın!
Çocuğunuzun cep telefonu veya tabletiyle çok fazla zaman geçirdiğinden şikâyetçiyseniz vakit geçirebileceği yeni alanlar yaratmayı deneyin. Evde oyun oynama, kitap okuma, film izleme rutinleri oluşturun. Birlikte dışarı çıkın. Faydalı hobiler ve alışkanlıklar edinmesine yardımcı olun. Gerçek dünyada vaktini dolu dolu ve mutlu geçirebildiğinde sanal dünyaya ilgisi azalacaktır.
8. Karşılıklı Güven Sağlayın ( Çok önemli!!! )
Bu, çocuğunuzu hayatı boyunca koruyabilmenizin en temel kuralı. Sevginizden ve ona duyduğunuz güvenden emin olmasını sağlayın. Size olan güvenini asla sarsmayın. Böylece her zaman en yakınında kalabilir ve onu koruyabilirsiniz.
Sağlıkla ve Sevgiyle kalın,
3 KURALI LÜTFEN UNUTMAYIN! MASKE – MESAFE – TEMİZLİK
Unicef'in 2018 yılında yaptığı bir açıklamaya göre her yarım saniyede bir çocuk internetle tanışıyor ve çevrim içi yaşamın risklerine maruz kalıyor. Peki, internet bu kadar hayatlarımıza yerleşmişken çocuklarınızı nasıl koruyabilirsiniz? Bu konuyu elimden geldiğince sizlere 8 adımda özetlemek istedim.
1. Çocuk Gelişimi Konusunda Bilgi Sahibi Olun
Çocuk gelişimi, çocuğun doğumundan ergenliğinin sonuna kadarki biyolojik, psikolojik ve davranışsal değişimlerinin tamamını kapsıyor. Her gelişim döneminin ihtiyaçları ve hassasiyetleri farklı. İnternet ve teknoloji, çocuğun gelişimini doğrudan etkileyebilen iki unsur olduğundan çocuğunuzun gelişimini bilinçli olarak izlemeniz gerekiyor.
2. İhtiyaçlarına Göre Zaman Sınırları Koyun
Her yaş döneminin ihtiyaçlarını gözeterek çocuğun internet ulaşımına, PC oyunları ya da mobil oyunlarda geçirdiği zamanlara süre kısıtlamaları getirmek anne babalara kalıyor. 5 yaşa kadar çocuğun öğrenme merakının mümkün olduğunca oyunlarla, sosyal etkinliklerle giderilmesi ve dijital dünyadan uzak tutulması öneriliyor. Sonrasında ise sürelere çocukla konuşarak birlikte karar verilmeli.
3. Çocuk Odasında Bilgisayar Bulundurmayın
( Biliyorum, çok zor bir şey istedim! )
Çocuğun kendi odasında bilgisayar kullanabilmesi, onun hem aile içi sosyalliğini azaltır hem de onu tüm o risklerle baş başa bırakır. Bilgisayarın ortak kullanım alanlarında bulunması tüm bu riskleri en aza indirecektir. Çocuğun muhtemel bilgi kirliliğinden korunması ve siber güvenliğinin sağlanabilmesi için internette geçirdiği vakitlerde mutlaka ebeveynlerinin gözetimi altında olması gerekir.
4. Zararlı Yazılım ve Virüsler Hakkında Uyarın
Güvenliği doğrulanmamış siteler, e-postalar ya da uygulamalar; bilgisayar ve telefonunuzdaki kişisel bilgilerin kötü niyetli kullanımına yol açabilir. Çocuğunuzu bu konuda bilinçlendirin. Güvenilir bir antivirüs programı kullanmanız da sizi ve çocuğunuzu koruyacaktır. Ayrıca doğrudan kameraya erişebilen siteler için bilgisayarınıza kamera kapatıcı küçük aparatlardan takabilirsiniz.
5. Yasaklamayın, Güvenli Hâle Getirin
Çocuğunuza yasaklar getirmek, sizden pek çok şeyi saklamasına sebebiyet verir. Bunun yerine kullandığı cihazların ve sosyal medya platformlarının gizlilik ayarlarını düzenleyin. Paylaşımlarının aldığı etkileşimlerin şiddet, korku ve taciz unsuru içermediğinden emin olun. Tarayıcı geçmişini belirli aralıklarla kontrol edin. En önemlisi de bunları neden yaptığınızı onu kırmadan, baskı altında hissettirmeden açıklayın.
6. Sosyal Medya Hesaplarını Takip Edin
( Bir Ebeveyn olarak bu konunun ne kadar hassas olduğunu bilmenizi istirham ederim )
Instagram, Twitter, Tiktok, Youtube gibi sosyal medya platformlarındaki profilleri; çocuğunuzun arkadaş çevresi, alışkanlıkları, vakit geçirdiği yerler ve hatta iç dünyasıyla ilgili en hızlı bilgi edinebileceğiniz kaynaklar arasında. Bunu yaparken çocuğunuzu kısıtlanmış ya da sürekli izleniyor gibi hissettirmemenizse çok önemli.
7. İlginç ve Eğlenceli Alternatifler Sunun / Sunmaya çalışın!
Çocuğunuzun cep telefonu veya tabletiyle çok fazla zaman geçirdiğinden şikâyetçiyseniz vakit geçirebileceği yeni alanlar yaratmayı deneyin. Evde oyun oynama, kitap okuma, film izleme rutinleri oluşturun. Birlikte dışarı çıkın. Faydalı hobiler ve alışkanlıklar edinmesine yardımcı olun. Gerçek dünyada vaktini dolu dolu ve mutlu geçirebildiğinde sanal dünyaya ilgisi azalacaktır.
8. Karşılıklı Güven Sağlayın ( Çok önemli!!! )
Bu, çocuğunuzu hayatı boyunca koruyabilmenizin en temel kuralı. Sevginizden ve ona duyduğunuz güvenden emin olmasını sağlayın. Size olan güvenini asla sarsmayın. Böylece her zaman en yakınında kalabilir ve onu koruyabilirsiniz.
Sağlıkla ve Sevgiyle kalın,
3 KURALI LÜTFEN UNUTMAYIN! MASKE – MESAFE – TEMİZLİK
SON DAKİKA
