Canlı Yayın
Doç. Dr. Bahar Yüksel 
Polikistik Over sendromu (PKOS), kadınlarda hormon düzeylerini etkileyen bir durumdur. PKOS'lu kadınlar normalden daha yüksek miktarda erkeklik hormonu üretirler. Bu hormon dengesizliği de tüylenme, saç dökülmesi, adet gecikmesi, sivilcelerde artış ve yumurtlama problemlerinden dolayı gebe kalmada zorlanmayla karşımıza çıkar. Maalesef ki yağ dokusunun artışı yani kilo alma, yağ dokusu da hormon salgılayan bir organ olarak tanımlanabileceğinden, bu süreci iyice karmaşık hale getirir ve sıkıntıları arttırır.
Adında ‘kist’ kelimesi geçse de aslında yumurtalıkta kist var gibi düşünmemek gerekir. Buradaki sorun yumurtalama olamadığı için mevcut yumurtaların yumurtalıkta sıkışması ve bu nedenle tesbih dizilimi gibi gözüküyor olmasıdır.
Bu nedenle burada çekinilmesi gereken konu kist değil obezitenin sebep olabileceği şeker hastalığı, tansiyon yüksekliği ve rahim kanserine yatkınlığın artıyor olmasıdır.
Değişen yemek alışkanlıklarımız nedeniyle son yıllarda sıklığının %30’a kadar çıktığı düşünülmektedir.
Polikistik Over Sendromu tedavisi nasıldır?
Aslında tedavisi çok basit mantıkla bizim hormonlarımızı bozan bu zinciri bir yerinden kırmaktır diyebiliriz. O nedenle ilk iş insülin direncini yani şeker krizlerini azaltacak beslenme ve egzersiz sürecine geçmek, dolayısıyla kilo vermeye başlamaktır. Sonrasında bazen hormonları düzene sokmak ve kıllanmayı azaltmak için ek ilaç tedavileri kullanılabilir. Ama çoğu zaman vücut insülin direncini kırdığında kendisi bu düzensizliği toparlar.
Bazen de yumurtlamayı desteklememiz gerektiğinde folik asit menşeili vitaminlerden ve yetersiz gelmesi halinde de tüp bebek tedavilerinden faydalanmamız gerekmektedir.
Peki endometriozis ve PKOS beraber görülebilir mi?
Geçen hafta endometriozisin (https://endoturkiye.org/) yoğun ağrılar, kanamalar ve kısırlık yapabilen bir kadın hastalığı olduğunu konuşmuştuk. Her ne kadar PKOS’ta da kısırlık ve düzensiz-yoğun kanamalar olsa da yol açtığı sorunların farklı olduğunu söyleyebiliriz. Ama buna rağmen endometriozis çok sık görülen bir durum olduğu için PKOS’lu kadınların %7-8’inde de endometriozis görüldüğü bildirilmiştir.
Engellenebilir mi?
Bilimsel çalışmalar anne karnında ve erken çocukluk döneminde maruz kaldığımız hormonal bozucuların ve diyet tercihlerinin yatkınlık yaratabileceğini gösterdiğinden engellenebilir diyebiliriz belki. Ama asıl olan kendi tercihlerimizi yapabildiğimiz dönemde sağlıklı yaşamayı yaşam tarzı haline getirmek demek daha doğru olacaktır.
Polikistik Over sendromu (PKOS), kadınlarda hormon düzeylerini etkileyen bir durumdur. PKOS'lu kadınlar normalden daha yüksek miktarda erkeklik hormonu üretirler. Bu hormon dengesizliği de tüylenme, saç dökülmesi, adet gecikmesi, sivilcelerde artış ve yumurtlama problemlerinden dolayı gebe kalmada zorlanmayla karşımıza çıkar. Maalesef ki yağ dokusunun artışı yani kilo alma, yağ dokusu da hormon salgılayan bir organ olarak tanımlanabileceğinden, bu süreci iyice karmaşık hale getirir ve sıkıntıları arttırır.
Adında ‘kist’ kelimesi geçse de aslında yumurtalıkta kist var gibi düşünmemek gerekir. Buradaki sorun yumurtalama olamadığı için mevcut yumurtaların yumurtalıkta sıkışması ve bu nedenle tesbih dizilimi gibi gözüküyor olmasıdır.
Bu nedenle burada çekinilmesi gereken konu kist değil obezitenin sebep olabileceği şeker hastalığı, tansiyon yüksekliği ve rahim kanserine yatkınlığın artıyor olmasıdır.
Değişen yemek alışkanlıklarımız nedeniyle son yıllarda sıklığının %30’a kadar çıktığı düşünülmektedir.
Polikistik Over Sendromu tedavisi nasıldır?
Aslında tedavisi çok basit mantıkla bizim hormonlarımızı bozan bu zinciri bir yerinden kırmaktır diyebiliriz. O nedenle ilk iş insülin direncini yani şeker krizlerini azaltacak beslenme ve egzersiz sürecine geçmek, dolayısıyla kilo vermeye başlamaktır. Sonrasında bazen hormonları düzene sokmak ve kıllanmayı azaltmak için ek ilaç tedavileri kullanılabilir. Ama çoğu zaman vücut insülin direncini kırdığında kendisi bu düzensizliği toparlar.
Bazen de yumurtlamayı desteklememiz gerektiğinde folik asit menşeili vitaminlerden ve yetersiz gelmesi halinde de tüp bebek tedavilerinden faydalanmamız gerekmektedir.
Peki endometriozis ve PKOS beraber görülebilir mi?
Geçen hafta endometriozisin (https://endoturkiye.org/) yoğun ağrılar, kanamalar ve kısırlık yapabilen bir kadın hastalığı olduğunu konuşmuştuk. Her ne kadar PKOS’ta da kısırlık ve düzensiz-yoğun kanamalar olsa da yol açtığı sorunların farklı olduğunu söyleyebiliriz. Ama buna rağmen endometriozis çok sık görülen bir durum olduğu için PKOS’lu kadınların %7-8’inde de endometriozis görüldüğü bildirilmiştir.
Engellenebilir mi?
Bilimsel çalışmalar anne karnında ve erken çocukluk döneminde maruz kaldığımız hormonal bozucuların ve diyet tercihlerinin yatkınlık yaratabileceğini gösterdiğinden engellenebilir diyebiliriz belki. Ama asıl olan kendi tercihlerimizi yapabildiğimiz dönemde sağlıklı yaşamayı yaşam tarzı haline getirmek demek daha doğru olacaktır.
SON DAKİKA
