Canlı Yayın
Zirvede, dünyanın önde gelen yazar ve düşünürlerinden John Elkington, Ekonomist Tim Jackson, IDEO.org kurucu ortağı ve CEO’su Jocelyn Wyatt ve Chicago Üniversitesi Ekonomi Profesörü Prof. Ufuk Akçiğit gibi isimler yaşanan sistemsel dönüşüm hakkında bakış açılarını paylaştılar.
İki günlük etkinlikte öne çıkan trendleri 8maddede özetledim:
1. Gençlerle çalışmak:
İmece summit’de gençlere geniş bir yer verilmişti. Konuşmacılardan yetişkinlere, “Bizleri süreçlere dahil edin, bizim olmadığmız yerde hakkımızda konuşup kararlar vermeyin” mesajı geldi.
Chicago Üniversitesi Ekonomi Profesörü Ufuk Akçiğit, dünden bugüne dönüşümün hep devam ettiğini, geçmişteki insanlara göre dönüşümü gerçekleştirirken daha avantajlı olduğumuzu ama bununla birlikte önümüzdeki problemlerin de daha büyük olduğunu söyledi. Yakın zamanda Profesör Daron Acemoğlu ile yaptıkları bir araştırmadan da söz eden Akçiğit, gençlik ve dönüşüm ilişkisini ortaya koyan araştırmanın detaylarını şöyle paylaştı: “Yaptığımız araştırmada Amerika’daki şirketleri inceledik. En yaratıcı şirketlerin genelde genç yöneticileri olan şirketler olduğunu gördük. Genç yöneticiler gençlerle çalışıyor ve en radikal inovasyonlar da onlardan geliyor. Gençlerle çalışmanın dönüşüm yaratmadaki etkisi şu: Kutunun dışından düşünebiliyorlar. Dönüşümü daha rahat tartışmak için gençlerin önünü açmalıyız.”
2. Değerler ön planda
Zirvede, sıklıkla pandeminin yarattığı belirsizlik ortamında dayanışma, işbirliği ve yardımlaşmaya olan büyük ihtiyaç vurgulandı.
Boyner Grup Yönetim Kurulu Üyesi Ümit Boyner, pandemiden önceki değişimi evrim olarak nitelendirirken pandemiden sonraki değişimin devrim olarak kabul edilebileceğini söyledi. Herşeyin çok hızlı değiştiğini ifade eden Boyner, sözlerini şöyle sürdürdü: “Peki pandemiden sonra neden değişmeli, nasıl değişmeli? Daha iyi bir yaşam için, insanın ve insanlığın devam etmesi için, iyilik için, geçmiş kuşakların ve bizlerin hatalarının tekrar etmemesi için, hayat öyle gerektirdiği için değişmeli. Değişmemenin maliyeti iyi yönde değişmekten çok daha fazla olduğu için değişmeli. Başka şansımız olmadığı için değişmeli.
Gelişmiş medeniyetleri çıpa alarak onları nasıl geçeceğimizi planlamalıyız. İkincisi; bilimi, insanı ve evrensel vicdanı her şeyden üstün tutarak, ciddi bir değerler onarımı da gerekiyor. Pandemi bize bir insan sağlıklı ve güvende değilse 7 milyar insanın da risk altında olduğunu gösterdi. Kimseyi geride bırakmayan bir ilerlemeyi hedeflemeliyiz. 2015’te tüm devletlerin kabul ettiği 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amacına uygun olacak şekilde tüm sektörler kendilerini yenilemeli.”
3. Hiyarerşik yapılardaki çöküş
Pandeminin yarattığı uzaktan çalışma ve uzaktan eğitim alışkanlıkları iş yapma biçimlerinde radikal değişim, şirketlerin hiyararşik yapılarını sarsıyor. “Zorlu Holding CEO’su Ömer Yüngül konuşmasında bu trendi, “Hiyerarşik düzeni azaltarak organizasyonu yeniden şekillendirmek gerekiyor”cümlesiyle özetledi. Şirketlere değişim uyarında bulunan Yüngül, sürdürülebilir değişim yaratma konusunda eğitim ve bilimin önemine dikkat çekti; “Bilim ve eğitimi merkeze koymadan ve zihniyeti bu odak üzerinde değiştirmeden bir yere gidemeyiz. Kurumları mutlaka bu bilinçle güçlendirmek; empati duygusu ve adalet temelli kuralları koyup uygulamak, tüm bunları yaparken de hiyerarşik ortamı azaltarak organizasyonu yeniden şekillendirmek gerekiyor.”
4. Eğitimde dijitalleşme ve yaşam boyu eğitim
Uzaktan eğitim hayatımızın kalıcı bir parçası olacağa benziyor. Bu yüzden, eğitim sistemlerinin bu doğrultuda yapılanması gerekiyor. İmece Summit’de konuşan, MEF Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Erkut, geleceğin hızla gelmeye başladığını belirtirken geçmiş yüzyıldan kalma müfredatla 21 yüzyıl ihtiyaçlarının karşılanamayacağını vurguladı.
UNDP Türkiye Ülke Ofisi Mukim Temsilci Yardımcısı Sukhrob Khojimatov’sa yaşam boyu eğitim ihtiyacına dikkat çekti. Büyük bir devrimle karşı karşıya olduğumuzı söyleyen Khojimatov şöyle konuştu: “Eğitimden bahsediyoruz ancak üniversite diplomamızı aldıktan sonra eğitim hayatı devam etmeyince bu büyük bir sorun oluyor. O diploma sizi 25 yıllık kariyer boyunca taşıyamaz. Eğitimde de teknolojiden bahsediyoruz. Örneğin uzaktan eğitimde belki altyapımız yeterliydi ancak felsefemiz ve mentalimiz yeterli değildi. Yapılması gereken tüm bu belirsizliğin içinde telaşa kapılmadan iş birliği ortamı oluşturmak ve çözüm aramak. Sürdürülebilir kalkınma hedefleri için de gerçekten harekete geçmemiz gerekiyor. Milli geliri artırmak yerine sosyal önceliklere odaklanmalıyız.”
5. Küresel aktörlerin sorumluluğu
Pandeminin yarattığı sorunlar devletlerin tek başına çözemeyeceği kadar derinleşiyor. Bu yüzden şirketlerin sosyal ve çevresel sorunların çözümüne katkıda bulunması ve tüm ülkelerin birlikte çalışması gerekiyor.
Volans Kurucusu, ünlü yazar ve düşünür John Elkington, durumu “kapitalizmin geleceğini tartışacağımız bir noktaya geldiği” cümlesiyle ifade ediyor.
Elkington’un zirvedeki konuşması küresel aktörlerin sorumluluğunun altını çiziyor; “Kapitalizm uzun zamandır sınanmakta. Sürdürülemez olarak tanımlanıyor. Bu yıl kritik bir dönemden geçiyoruz. G7, G20 ve COP26 zirvesi var, bütün bu önemli buluşmalar geleceğe damga vuracak. ABD’de olan şey, şu an insanların kendini yeniden umutlu hissetmesini sağlıyor” dedi. Hatalarından öğrendiğini gösterirse kapitalizmin dönüşebileceğine de dikkat çeken Elkington, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kapitalizm öyle dönemlerden geçti ki onu tutan ipler tamamen serbest bırakılmıştı. Bu krizlere sebep oluyor. Demek ki gelecekte kapitalizme karşı dirençle karşılaşacağız. Bu konuda çözülmesi gereken sorunlar var. Yeni tip siyasetçilerin bu sorunları çözebilmesine ihtiyaç var. Önümüzdeki dönemde dramatik sistem değişiklikleri göreceğiz.”
Yaşananları dünya genelinde bir uyarı olarak almak gerektiğini savunan Elkington, “İklimle ilgili daha çok felaketle karşılaşacağız. COVID-19 dünya ekonomisini sarsmasıyla krizlerin kapıda olduğunu anladık. İklim krizi çok daha büyük bir kriz olacak. Küresel aktörlerin bambaşka sorumluluklar üstlenmeleri gerekiyor. Ne zaman böyle düşüşler yaşansa uluslararası anlaşmazlıklar yaşandı. Bu yüzden bunlara çok daha fazla odaklanmamız gerekiyor” yorumunda bulunuyor.
6. Topluluklar dönemi
Sorunların çözümü için bireylerin ve toplulukların da dönüşmesi gerekli. ideo.org Kurucu Ortağı ve CEO’su Jocelyn Wyatt, zirvedeki “Sosyal İnovasyon İçin Tasarım Yaklaşımını Dönüştürmek: Topluluğa Sahiplenme Kültürü Kazandırma” başlıklı konuşmasında eşit dünya inşa etmek için çaba gösterdiklerini, tüm dünyada tasarım çözümleri üreterek milyonlarca insanın hayatını etkilediklerini anlattı.
İnsan merkezli tasarım ilkesini faaliyetlerinin merkezine aldıklarını belirten Wyatt, şöyle konuştu: “İnsanların ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ölçeklendirilebilir çözümler üretmeye odaklanıyoruz. Tasarımı herkes için erişilebilir hale getirmeye çalışıyoruz. Paydaşların birer sorun çözücüye dönüştürülmesi bizim amaçlarımız. Bunun gibi birçok sosyal etki tasarımı yapıyoruz. Son 10 yıla baktığımızda sosyal etki tasarımını kimse bilmiyordu. Şimdi birçok sosyal etki tasarımcısı var. Tasarım okulları bile sosyal etki tasarımını müfredata aldı. Özel tasarım şirketleri sosyal etki tasarımıyla ilgili portföyler geliştirdiler. Sosyal etki tasarımıyla ilgili hareket ciddi mesafe kaydetti.”
7. Yeni bir liderlik
Kapitalizmin sorunları konuşulurken, iş dünyasının ve yöneticilerin de değişmek zorunda olduğu gerçeği de hatırlatılıyor. Zirvenin ünlü konuşmacılarından Imperative 21 CEO’su Jay Coen Gilbert, “Daha İyi Bir Gelecek Yaratmadaki Müttefikiniz: İş Dünyası” başlıklı konuşmasında bugün modası geçmiş hissedar odaklı kapitalizmden paydaş odaklı bir kapitalizme dönüş olduğuna dikkat çekti. Sistemlerin çöktüğünü belirten Gilbert, “Sistemlerin çevresel ve siyasi olarak çöktüğünü görüyoruz. İşletmelerin buna bir cevabı olmak zorunda. Yeni bir liderlikle, liderlerin bu süreçte yön göstermesi, tüm paydaşların faydasını gözetecek şekilde liderlik yapması gerekiyor” dedi.
8. Yeni çalışma biçimleri
Pandemi çalışma biçimlerinde radikal bir değişime neden oluyor.
UC Berkeley Haas İşletme Fakültesi Sosyal Sektör Liderliği Merkezi Kıdemli Üyesi Jane Wei–Skillern, işbirlikleri için tüm şirketlerin dört temel ögeye dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor. .
“Network Liderliği” başlıklı konuşmasında etkili bir network yaratmak için dört temel unsur olduğunu söyleyen Wei–Skillern, bu ögeleri “misyon sahibi olmak, güven vermek, alçak gönüllü bir tavırla hareket etmek ve yıldız takımlar yaratmak “şeklinde özetledi.
Wei-Skillern, liderlere şu çağrıda bulundu: “Başarılı bir network yaratmak için öncelikle herkesi harekete geçmeye teşvik eden bir misyon gerekiyor. İkinci önemli konu güven. Network liderleri kontrolden ziyade güven vermeye odaklanmalı. Ortak değerler üzerine kurulmuş bir güven algısı networkü güçlendirir. Alçak gönüllü bir yaklaşım içinde olmak da önemli. Bir liderin sürekli spot ışığı altında olması, reklam yapması iyi değil. Bir de en parlak yıldız olmaya çalışmak yerine yıldız takımları oluşturmak gerekiyor. Bunlar basit gibi görünüyor ama yapmak zor.”
Zirvede, dünyanın önde gelen yazar ve düşünürlerinden John Elkington, Ekonomist Tim Jackson, IDEO.org kurucu ortağı ve CEO’su Jocelyn Wyatt ve Chicago Üniversitesi Ekonomi Profesörü Prof. Ufuk Akçiğit gibi isimler yaşanan sistemsel dönüşüm hakkında bakış açılarını paylaştılar.
İki günlük etkinlikte öne çıkan trendleri 8maddede özetledim:
1. Gençlerle çalışmak:
İmece summit’de gençlere geniş bir yer verilmişti. Konuşmacılardan yetişkinlere, “Bizleri süreçlere dahil edin, bizim olmadığmız yerde hakkımızda konuşup kararlar vermeyin” mesajı geldi.
Chicago Üniversitesi Ekonomi Profesörü Ufuk Akçiğit, dünden bugüne dönüşümün hep devam ettiğini, geçmişteki insanlara göre dönüşümü gerçekleştirirken daha avantajlı olduğumuzu ama bununla birlikte önümüzdeki problemlerin de daha büyük olduğunu söyledi. Yakın zamanda Profesör Daron Acemoğlu ile yaptıkları bir araştırmadan da söz eden Akçiğit, gençlik ve dönüşüm ilişkisini ortaya koyan araştırmanın detaylarını şöyle paylaştı: “Yaptığımız araştırmada Amerika’daki şirketleri inceledik. En yaratıcı şirketlerin genelde genç yöneticileri olan şirketler olduğunu gördük. Genç yöneticiler gençlerle çalışıyor ve en radikal inovasyonlar da onlardan geliyor. Gençlerle çalışmanın dönüşüm yaratmadaki etkisi şu: Kutunun dışından düşünebiliyorlar. Dönüşümü daha rahat tartışmak için gençlerin önünü açmalıyız.”
2. Değerler ön planda
Zirvede, sıklıkla pandeminin yarattığı belirsizlik ortamında dayanışma, işbirliği ve yardımlaşmaya olan büyük ihtiyaç vurgulandı.
Boyner Grup Yönetim Kurulu Üyesi Ümit Boyner, pandemiden önceki değişimi evrim olarak nitelendirirken pandemiden sonraki değişimin devrim olarak kabul edilebileceğini söyledi. Herşeyin çok hızlı değiştiğini ifade eden Boyner, sözlerini şöyle sürdürdü: “Peki pandemiden sonra neden değişmeli, nasıl değişmeli? Daha iyi bir yaşam için, insanın ve insanlığın devam etmesi için, iyilik için, geçmiş kuşakların ve bizlerin hatalarının tekrar etmemesi için, hayat öyle gerektirdiği için değişmeli. Değişmemenin maliyeti iyi yönde değişmekten çok daha fazla olduğu için değişmeli. Başka şansımız olmadığı için değişmeli.
Gelişmiş medeniyetleri çıpa alarak onları nasıl geçeceğimizi planlamalıyız. İkincisi; bilimi, insanı ve evrensel vicdanı her şeyden üstün tutarak, ciddi bir değerler onarımı da gerekiyor. Pandemi bize bir insan sağlıklı ve güvende değilse 7 milyar insanın da risk altında olduğunu gösterdi. Kimseyi geride bırakmayan bir ilerlemeyi hedeflemeliyiz. 2015’te tüm devletlerin kabul ettiği 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amacına uygun olacak şekilde tüm sektörler kendilerini yenilemeli.”
3. Hiyarerşik yapılardaki çöküş
Pandeminin yarattığı uzaktan çalışma ve uzaktan eğitim alışkanlıkları iş yapma biçimlerinde radikal değişim, şirketlerin hiyararşik yapılarını sarsıyor. “Zorlu Holding CEO’su Ömer Yüngül konuşmasında bu trendi, “Hiyerarşik düzeni azaltarak organizasyonu yeniden şekillendirmek gerekiyor”cümlesiyle özetledi. Şirketlere değişim uyarında bulunan Yüngül, sürdürülebilir değişim yaratma konusunda eğitim ve bilimin önemine dikkat çekti; “Bilim ve eğitimi merkeze koymadan ve zihniyeti bu odak üzerinde değiştirmeden bir yere gidemeyiz. Kurumları mutlaka bu bilinçle güçlendirmek; empati duygusu ve adalet temelli kuralları koyup uygulamak, tüm bunları yaparken de hiyerarşik ortamı azaltarak organizasyonu yeniden şekillendirmek gerekiyor.”
4. Eğitimde dijitalleşme ve yaşam boyu eğitim
Uzaktan eğitim hayatımızın kalıcı bir parçası olacağa benziyor. Bu yüzden, eğitim sistemlerinin bu doğrultuda yapılanması gerekiyor. İmece Summit’de konuşan, MEF Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Erkut, geleceğin hızla gelmeye başladığını belirtirken geçmiş yüzyıldan kalma müfredatla 21 yüzyıl ihtiyaçlarının karşılanamayacağını vurguladı.
UNDP Türkiye Ülke Ofisi Mukim Temsilci Yardımcısı Sukhrob Khojimatov’sa yaşam boyu eğitim ihtiyacına dikkat çekti. Büyük bir devrimle karşı karşıya olduğumuzı söyleyen Khojimatov şöyle konuştu: “Eğitimden bahsediyoruz ancak üniversite diplomamızı aldıktan sonra eğitim hayatı devam etmeyince bu büyük bir sorun oluyor. O diploma sizi 25 yıllık kariyer boyunca taşıyamaz. Eğitimde de teknolojiden bahsediyoruz. Örneğin uzaktan eğitimde belki altyapımız yeterliydi ancak felsefemiz ve mentalimiz yeterli değildi. Yapılması gereken tüm bu belirsizliğin içinde telaşa kapılmadan iş birliği ortamı oluşturmak ve çözüm aramak. Sürdürülebilir kalkınma hedefleri için de gerçekten harekete geçmemiz gerekiyor. Milli geliri artırmak yerine sosyal önceliklere odaklanmalıyız.”
5. Küresel aktörlerin sorumluluğu
Pandeminin yarattığı sorunlar devletlerin tek başına çözemeyeceği kadar derinleşiyor. Bu yüzden şirketlerin sosyal ve çevresel sorunların çözümüne katkıda bulunması ve tüm ülkelerin birlikte çalışması gerekiyor.
Volans Kurucusu, ünlü yazar ve düşünür John Elkington, durumu “kapitalizmin geleceğini tartışacağımız bir noktaya geldiği” cümlesiyle ifade ediyor.
Elkington’un zirvedeki konuşması küresel aktörlerin sorumluluğunun altını çiziyor; “Kapitalizm uzun zamandır sınanmakta. Sürdürülemez olarak tanımlanıyor. Bu yıl kritik bir dönemden geçiyoruz. G7, G20 ve COP26 zirvesi var, bütün bu önemli buluşmalar geleceğe damga vuracak. ABD’de olan şey, şu an insanların kendini yeniden umutlu hissetmesini sağlıyor” dedi. Hatalarından öğrendiğini gösterirse kapitalizmin dönüşebileceğine de dikkat çeken Elkington, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kapitalizm öyle dönemlerden geçti ki onu tutan ipler tamamen serbest bırakılmıştı. Bu krizlere sebep oluyor. Demek ki gelecekte kapitalizme karşı dirençle karşılaşacağız. Bu konuda çözülmesi gereken sorunlar var. Yeni tip siyasetçilerin bu sorunları çözebilmesine ihtiyaç var. Önümüzdeki dönemde dramatik sistem değişiklikleri göreceğiz.”
Yaşananları dünya genelinde bir uyarı olarak almak gerektiğini savunan Elkington, “İklimle ilgili daha çok felaketle karşılaşacağız. COVID-19 dünya ekonomisini sarsmasıyla krizlerin kapıda olduğunu anladık. İklim krizi çok daha büyük bir kriz olacak. Küresel aktörlerin bambaşka sorumluluklar üstlenmeleri gerekiyor. Ne zaman böyle düşüşler yaşansa uluslararası anlaşmazlıklar yaşandı. Bu yüzden bunlara çok daha fazla odaklanmamız gerekiyor” yorumunda bulunuyor.
6. Topluluklar dönemi
Sorunların çözümü için bireylerin ve toplulukların da dönüşmesi gerekli. ideo.org Kurucu Ortağı ve CEO’su Jocelyn Wyatt, zirvedeki “Sosyal İnovasyon İçin Tasarım Yaklaşımını Dönüştürmek: Topluluğa Sahiplenme Kültürü Kazandırma” başlıklı konuşmasında eşit dünya inşa etmek için çaba gösterdiklerini, tüm dünyada tasarım çözümleri üreterek milyonlarca insanın hayatını etkilediklerini anlattı.
İnsan merkezli tasarım ilkesini faaliyetlerinin merkezine aldıklarını belirten Wyatt, şöyle konuştu: “İnsanların ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ölçeklendirilebilir çözümler üretmeye odaklanıyoruz. Tasarımı herkes için erişilebilir hale getirmeye çalışıyoruz. Paydaşların birer sorun çözücüye dönüştürülmesi bizim amaçlarımız. Bunun gibi birçok sosyal etki tasarımı yapıyoruz. Son 10 yıla baktığımızda sosyal etki tasarımını kimse bilmiyordu. Şimdi birçok sosyal etki tasarımcısı var. Tasarım okulları bile sosyal etki tasarımını müfredata aldı. Özel tasarım şirketleri sosyal etki tasarımıyla ilgili portföyler geliştirdiler. Sosyal etki tasarımıyla ilgili hareket ciddi mesafe kaydetti.”
7. Yeni bir liderlik
Kapitalizmin sorunları konuşulurken, iş dünyasının ve yöneticilerin de değişmek zorunda olduğu gerçeği de hatırlatılıyor. Zirvenin ünlü konuşmacılarından Imperative 21 CEO’su Jay Coen Gilbert, “Daha İyi Bir Gelecek Yaratmadaki Müttefikiniz: İş Dünyası” başlıklı konuşmasında bugün modası geçmiş hissedar odaklı kapitalizmden paydaş odaklı bir kapitalizme dönüş olduğuna dikkat çekti. Sistemlerin çöktüğünü belirten Gilbert, “Sistemlerin çevresel ve siyasi olarak çöktüğünü görüyoruz. İşletmelerin buna bir cevabı olmak zorunda. Yeni bir liderlikle, liderlerin bu süreçte yön göstermesi, tüm paydaşların faydasını gözetecek şekilde liderlik yapması gerekiyor” dedi.
8. Yeni çalışma biçimleri
Pandemi çalışma biçimlerinde radikal bir değişime neden oluyor.
UC Berkeley Haas İşletme Fakültesi Sosyal Sektör Liderliği Merkezi Kıdemli Üyesi Jane Wei–Skillern, işbirlikleri için tüm şirketlerin dört temel ögeye dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor. .
“Network Liderliği” başlıklı konuşmasında etkili bir network yaratmak için dört temel unsur olduğunu söyleyen Wei–Skillern, bu ögeleri “misyon sahibi olmak, güven vermek, alçak gönüllü bir tavırla hareket etmek ve yıldız takımlar yaratmak “şeklinde özetledi.
Wei-Skillern, liderlere şu çağrıda bulundu: “Başarılı bir network yaratmak için öncelikle herkesi harekete geçmeye teşvik eden bir misyon gerekiyor. İkinci önemli konu güven. Network liderleri kontrolden ziyade güven vermeye odaklanmalı. Ortak değerler üzerine kurulmuş bir güven algısı networkü güçlendirir. Alçak gönüllü bir yaklaşım içinde olmak da önemli. Bir liderin sürekli spot ışığı altında olması, reklam yapması iyi değil. Bir de en parlak yıldız olmaya çalışmak yerine yıldız takımları oluşturmak gerekiyor. Bunlar basit gibi görünüyor ama yapmak zor.”
SON DAKİKA
