Bım Magazalar


Teknik Analiz ve Göstergeler

Bu bir hissede yatırımcıların alışların (Alım) ya da satışlarına (Dağıtım) bakarak o hissenin arzını ve talebini ölçümleyen bir momentum göstergesidir. Bu ölçümleme Alım-Dağıtım hattı yoluyla ölçülen hissenin fiyatı ve hacim hareketi arasındaki ayrımın belirlenmesi yoluyla yapılır.

Bir örnek olarak aşağı trendde eğer fiyat birkaç gün yüksek bir hacimle kapanıyorsa bu mevcut aşağı trendin dönüşüne işaret olarak görülebilir. İndikatör hissenin fiyat hattından ayrıştığında trendde dönüşe işaret görülmüş sayılabilir. Alım-Dağıtım Hattı'nda aşağı trendle birlikte fiyatta yukarı trend hisse Senedi için satış baskısı işareti olarak yorumlanırken mevcut yukarı trendde dönüş anlamına gelir. Alım-Dağıtım Hattında yukarı trendle birlikte fiyatta aşağı trend piyasa için alış baskısı işareti olarak yorumlanır ve mevcut aşağı trendde dönüş anlamına gelir. Alım-Dağıtım Hattı ile fiyat hattı arasındaki ayrışmanın tespit edilmesinin ardından işlem kararı diğer indikatörlerin de dikkate alınmasıyla verilmelidir.

Emtia Kanalı Endeksi (CCI) bir hisse senedinin aşırı alım ve aşırı satım koşulları ile yeni bir trend oluşumunu belirlemek üzere kullanılan bir osalitördür. CCI belirlenen bir zaman diliminde mevcut fiyatı ortalama fiyat seviyesi ile bağlantılı olarak ölçümler. CCI, fiyat ortalamanın önemli seviyede üzerinde ise görece olarak yüksek, ortalamanın görece altında ise görece düşüktür. Genel olarak CCI hareketlerinin -100 ile +100 arasında olduğu, bunun ötesine hareketlerin alışılmadık güçlülük ya da zayıflıkla aşırı alım ya da aşırı satım koşullarını işaret ettiği varsayılır. Aşağıdaki grafikten görebileceğiniz gibi CCI'nın +100'ün üzerine çıktığı ya da -100'ün altına indiği her seferde trend dönüşü görülür. Bu sinyal çok dalgalı fiyata sahip bir hissedense bir trend hissesi için daha faydalı olacaktır.

CCI +100'ün üzerine yükseldiğinde güçlü fiyat hareketine işaret eder ve yukarı yönlü hareketin sinyali alınmış olabilir. CCI -100'ün altına indiğinde aşağı yönlü trendin işareti görülmüş olabilir. Bununla birlikte 100 puan seviyesinin tüm hisse senetleri için geçerli olmayabileceği ve hisse fiyat hareketlerinin sinyali etkileyebileceği unutulmamalıdır. Ayrıca CCI ile aktif fiyat hareketler arasindaki ayriliklar mevcut trendlerde dönüşleri tetikler. CCI yukarı yönlü fiyat hareketleri varken aşağı yönlü hareket ettiğinde bu yukarı yönlü bir sinyal, aşağı yönlü fiyat hareketler varken yukarı yönlü hareket ettiğinde ise bu aşağı yönlü bir sinyal olarak değerlendirir. Öte yandan bu tekniğin sinyalleri teyit edebilecek diğer araçlarla birlikte kullanılması gerekliliğine vurgu yapmak gerekir.

MACD Histogram MACD hattı ile sinyal hattı arasındaki mesafeyi ölçer. MACD Histogram aynı zamanda 0 hattının altına ya da üzerine hareket edebilen bir osilatördür. MACD Histogram MACD'de sinyal hattı kesişimlerini tahmin etmek üzere geliştirilmiştir. MACD nin hareketli ortalama ve hareketli ortalama gecikmeli fiyatını kullanmasından ötürü sinyal hattı kesişimleri geç gelebilir ve işlemin risk-ödül oranlarını etkileyebilir. Standart MACD 12 günlük üssel hareketli ortalamadan (EMA) 26 günlük üssel hareketli ortalamanın çıkarılmasıyla hesaplanır. MACD’nin oluşturulması için kapanış fiyatları kullanilir. MACD’nin 9 günlük EMA'sı göstergenin dönüşlerini belirlemek için kullanılır. MACD Histogram MACD ie onun 9 günlük EMA'sının (sinyal hattı) farkını gösterir. Histogram MACD 9 günlük EMA'nın üzerinde olduğunda pozitif, altında olduğunda ise negatiftir. MACD ile birlikte MACD Histogram da aynı zamanda yakınsamalar, ıraksamalar ve kesişimleri tespiti için oluşturulmuştur. MACD sinyal hattından uzaklaştıkça (yukar doğru) pozitif değerler artar. MACD ve sinyal hattının yakınsaması halinde pozitif değerler küçülür. MACD sinyal hattının altına inerken MACD Histogram 0 hattını keser. Gösterge sinyal hattının altına indiğinde negatif değer alır. MACD sinyal hattından aşağı yönlü yarıştıkça negative değerler büyür, tam tersine sinyal hattına yaklaştıkça negative değerler küçülür.

Momentum Göstergesi belirlenen bir zaman dilimi içinde menkul kıymetin değişim miktarını belirlemekte Kullanılır. Bir başka deyişle mevcut fiyatın durumunu geçmiş fiyatlarla bağlantılı olarak ele alınır.

Eğer cari fiyat geçmiş fiyattan yüksekse Momentum Göstergesi pozitif değer alır. Diğer yandan cari fiyat geçmişin altında ise değer negatiftir. Bu göstergenin 0 hattını yukarı yönlü kestiğinde Al sinyali, aşağı doğru kestiğinde ise SAT sinyali verdi kabul edilir. Fiyat momentumunda eğer bir hisse geçen 3-12 aylık dönemde yüksek getiri sağlamışsa yatırımcının gelecek 3-12 ayda ortalamanın üzerinde getiri beklentisi oluşabilir. Önceki 3-12 ayda görece daha zayıf performans gösteren hisse için gelecek dönem beklentisi de ortalamanın altında olabilir.

Üssel Hareketli Ortalama (EMA) son fiyatın daha ağırlıklı olduğu ve zaman gecikmesinin azaltıldığı bir hareketli ortalamadır. Son fiyata geçmiş dönem fiyatlarından daha fazla ağrik verdiğinden EMA son fiyat değişimlerine basit hareketi ortalamaya göre daha hızlı reaksiyon gösterir. 25 günlük ELMAnın iki noktası 25 günlük basit hareketli ortalamadır. İkinci noktanın hesaplanması için ağırlıklı çarpan hesaplanmalıdır. Formül şöyle: Çarpan = 2 / Zaman Aralığı + 1 İkinci noktayı ve sonraki noktaları hesaplamak için gereken formül aşağıdadır: EMA = (Kapanış - EMA(Önceki Gün)) * Çarpan + EMA(Önceki Gün)

EMA'nın sinyalleri hareketli ortalama göstergesine çok benzer olmakla birlikte EMMA'nın tek farkı son fiyat hareketleri — konusunda hareketi ortalamaya göre daha güvenilir bilgiler sağlamasıdır. Fiyat EMA hattının altında ise fiyatın aşağı trendde olduğu fiyat EMA hattın üzerinde ise fiyatın yukarı trendde olduğu yorumu yapilir. Eğer fiyat EMA'nın üzerinden altına hareket ediyorsa aşağı yönlü, altından üzerine doğru hareket ediyorsa yukarı yönlü sinyal alındığı kabul edilir. Bu aracın gecikmiş bir gösterge olduğu, ancak trendin başlamasının ardından bir teyit aracı görevi gördüğü unutulmamalıdır.

Linear Regression izlenen veride iki değişken arasındaki ilişkiyi doğrusal bir eşitleme üzerinden modellemeyi temel alır. Bu değişkenlerin biri açıklayıcı değişken diğeri bağımlı değişkendir. Bu geçmiş değerleri göz önünde tutarak gelecek değerleri tahmin etmeyi temel alan istatistiksel bir araçtır. Yöntemle bir trendi belirlemek üzere sonuç hattı ile veriler arasındaki farkı en aza indiren düz bir hat çizilebilir. Linear Regression esasta trendin yönünü belirlemek için kullanılır. Linear Regression hattı hisse fiyatının adil değeri olarak görülür ve fiyat linear regression hattından uzaklaştığı dönemde yeniden bu hat civarına döneceği öngörüsünde bulunulur.

Bu kapsamda fiyat Linear regression hattının üzerinde ise yeniden bu hatta yaklaşacağı düşünüldüğünden durum sat fırsatı olarak kabul edilir. Öte yandan fiyat hattın altında ise aynı nedenle alım fırsatı oluştuğu varsayılır.

Hareketli ortalama bir teknik analiz aracıdır ve fiyat hareketlerinde trend berlilrmeyi hedefler. Fiyat belirlenen zaman dilimi içindeki ortalaması bakımından incelenir, zaman ilerledikçe yeni günün fiyatları ile ortalama da hareket eder. Hareketli ortalama isteğe göre değişebilecek zaman diliminde hesaplanır ve trend hattı olarak tarif edilir. 25 günlük hareketli ortalamaya bakıldığında, ik 25 günün kapanış fiyatları eklenip (gün 1-25 arasi) günlere göre 25 parçaya bölünür. Bu size Hareketli Ortalama hattının ilk noktasını verecektir. İkinci nokta 2. ve 26. günlerin eklenmesi ve 25 parçaya bölünmesi ile bulunur. Hesaplama her yeni günün eklenmesi ve en öndeki günün çıkarması ie devam eder. Bu hesaplama günlük fiyat hareketlerini düzleyerek genel fiyat hareketleri konusunda genel bir trend sağlayacaktır. Hareketli ortalamanın süresi uzadıkça fiyat hareketi düzleşecek her eklenen yeni günün trende etkisi daha az olacaktır. Bu kapsamda ekstrem hareketler düzleştirilerek genel trende etkileri azalacaktır. Yukarıda açıklanan Aritmetik Hareketli Ortalama olarak da bilinir. Bu analiz Üssel Hareketli Ortalama'dan farklıdır.

Grafiğe baktığınızda eğer fiyat Hareketli Ortalama hattının altında ise aşağı yönlü hareket, üstündeyse yukarı yönlü hareket sinyali olarak yorumlanır. Fiyat hattı Hareketi Ortalamanın üzerinden altına doğru hareket ediyorsa aşağı yönlü trend sinyali, altından üzerine doğru hareket ediyorsa yukarı yönlü trend sinyal almış olduğu düşünülür. Bu aracın gecikmeli bir gösterge olduğu, ancak trendin başlamasının ardından bir teyit aracı görev gördüğü unutulmamalıdır.

On Balance Volume (OBV) kümülatif bir gösterge olarak yükseliş günlerine hacmi ekleyip düşüş günlerinden hacmi çıkararak alış ve satış baskılarını ölçmeyi hedefler. OBV hattı basit olarak söylemek gerekirse toplamda pozitif ya da negatif hacimle ilgidir. Dönem içinde bugünkü kapanış dünden yüksekse pozitiftir. Bir başka deyişle fiyat gün içinde artış göstermiştir. Bugünkü kapanış dünkü kapanışı altında ise o dönemin hacmi negatiftir. Artan OBV pozitif hacim baskısı anlamına gelirken yüksek fiyatlara işaret olarak yorumlanır. Düşen OBV ise negatif hacim baskısı ile düşen fiyatlara işaret olarak görülür. Bir kere kırıldığında OBV'nin trendi değişecektir ve bu kırılmalar sinyal oluşturmak için kullanılabilir. OBV kapanış fiyatlarını temel aldığından kapanış fiyatları ayrışmalar, destek ya da direnç noktaları için de değerlendirilebilir. Nihayetinde hacim artışları bazı durumlarda keskin hareketlere neden olarak göstergeyi ati atabir. Bu durumda bir ayar dönemi gerekecektir.

Yukarı ya da aşağı yönlü ayrışma sinyalleri trend dönüşlerini tahmin etmekte kullanılabilir. Yukarı yönlü ayrışma OBV fiyat aşağı yönlü iken yukarı hareket ettiğinde görülmüş kabul edilir. Aşağı yönlü ayrışma ise fiyatın yukarı gittiği ortamda OBV'nin aşağı hareketi ile oluşmuş varsayılır.

RSI son dönemde yaşayan artış ve düşüşlerin büyüklüğünü karşılaştırarak hissenin aşırı alım ya da aşırı satım şartlarını belirlemeyi hedefleyen bir teknik göstergedir. Göstergenin formula şöyledir: RSI = 100 - 100 / (1+RS*) *RS = Ortalama yukarı kapanış günleri / Ortalama aşağı kapanış günleri Bu göstergenin değeri 0 ile

AL/SAT Sinyalleri

AL sinyali yukarıdaki grafikte de görülebileceği gibi RSI 30'un altına indikten sonra 30'un üzerine çıktığında almış kabul edilir. Öte yandan SAT sinyali endeksin 70'i üzerine çıkmasının ardından 70'i altına inmesiyle alındı yorumu yapılır. RSI kullanırken büyük ölçekli aşağı ve yukarı hareketlerin yanlış AL ya da SAT sinyallerine neden olabileceği unutulmamalıdır. Ayrıca bu yöntemin de diğerleri gibi farklı araçlarla teyit edilmesinin çok önemli olduğu unutulmamalıdır. Ayrıca RSI'ın AL ve SAT sinyallerini yorumlamak için endeks fiyat hareketleri ile birlikte de ele alınabilir. Yukarıdaki grafikte yukarıdaki hat hisse fiyat hareketlerini aşağıdaki hat ise 0 ile 100 arasında hareket eden RSI'ı göstermektedir. Hisse fiyat hattı RSI hattından ayrışma gösterdiğinde bu olası bir trend değişimine işaret olabilir. RSI ve fiyat hatları aynı yönde ya da ters yönlerde hareket edebilir. Yukarıdaki grafikte de görülebileceği gibi RSI ve fiyat hattı aynı anda yukarı ya da aşağı hareket edebilir. İki hattında aynı anda yukarı hareketi AL sinyali, iki hattın aynı anda aşağı hareketi ise SAT sinyali olarak yorumlanır. Öte yandan RSI endeksinin fiyat hattı ile ters yönde hareket ettiği durumlar da vardır. Örneğin fiyat artıp RSI düşüyorsa bu SAT sinyali, fiyat düşük RS artıyorsa bu AL sinyali olarak yorumlanır.

Wilder’s Smoothing Wilder’ın RSI göstergesinin uygulamasının bir parçasıdır. Gösterge aşağı ve yukarı yönlü trendlerin belirlenmesini kolaylaştırmak için fiyat hareketlerini düzleştirir. Wider's Smoothing formula üssel hareketi ortalamanın formülüne çok benzer. Fonksiyon iki parametreyi alır bunlar bir zaman serisi ve geçmiş dönemdir, bir düzleştirilmiş hatta çevirir. Gösterge fiyat serilerini temel alarak hesaplandığında kapanış fiyatı Wilder's Smoothing hattının üzerinde ise yukarı trende, alında ise aşağı trende işaret alındığı kabul edilir.

Traderlar Wilder's Smoothing göstergesini genel olarak trend yönü, destek ve direnç seviyelerinin belirlenmesi için kullanırlar. Yatırımcılar bu göstergeyi piyasadaki dalgalanmaların azaltılması ile trendlerin bulunması ve analizi için kullanabilirler.

DEMA son fiyata daha fazla ağırlık verdiğinden fiyat değişimlerine daha hızlı yanıt veren bir göstergedir. DEMA yalnızca zaman gecikmeli Üssel Hareketli Ortalama'nın (EMA) iki katı bir gösterge değil aynı zamanda tekli EMA ie çifte EMA'nın birleşimidir. DEMA'nın formülü şöyledir: DEMA= 2 * EMA - EMA(EMA)

DEMA yatırımcılara daha az zaman gecikmesi ile daha hizli bir hareketi ortalama içeren uzun vadeli trend bakışı sağlar.

William's %R mevcut kapanış fiyatını seçilmiş geçmiş bir dönemdeki yüksek ve düşüklerle ilişki halinde ele alan bir momentum göstergesidir. William's %R Stokastik Osilatör’e benzer bir göstergedir. William's %R kapanışı incelenen dönemdeki yükseklerin zirvesi bakımından değerlendirir. Buna karşılık Stokastik Osilatör kapanış düşüklerin dibi bakımından ele alır. William's %R'nin değeri 0 ile -100 arasındadır. 0 ile -20 arasındaki değerler aşırı alım, -80 ile -100 arasındaki değerler aşırı satış olarak yorumlanır.

William's %R aşrı satış seviyesinin altından (20) bu seviyenin üzerine doğru hareket ederse AL sinyali, aşırı alım seviyesinin üzerinden altına doğru hareket ederse SAT sinyali alınmış kabul edilir.

Bu endeks deneyimsiz yatırımcıların işlemlerini trendini belirlemeyi hedefler. Genel olarak yüksek hacimli günlerde deneyimsiz yatırımcıların işin içine girdikleri düşünülür. Deneyimsiz yatırımcıların artan hacim günlerinde tecrübeli yatırımcıların ise azalan hacim günlerinde işlem yapma eğilimleri olduğu kabul edilir. PVI hacmin bir önceki güne oranla arttığı dönemlere odaklanır ve endeks bir yıllık hareketli ortalamaya oranla sinyal verir.

AL/SAT Sinyalleri

Positive Volume Index 1 yıllık hareketi ortalamasının altına indiğinde ayı piyasası sinyali görülmüş kabul edilir. Endeks 1 yıllık hareketli ortalamasının üzerine çıktığında ise boğa piyasası sinyali görülmüş varsayılır. Positive Volume Index her ne kadar deneyimsiz yatırımcıların işlemlerine odaklansa da fiyatlarla aynı yönde hareket eder.

Bollinger Bandlan en popüler teknik analiz seçeneklerinden biri olarak tanımlanmaktadır. Tekniğin amacı görece yüksek ve düşük fiyatlar için bir tanımlama oluşturmaktır. Bollinger Bandları hisse senedi fiyatına bağlı olarak Basit Hareketli Ortalama hattının üzerinde ve altında olan eğrilerdir. İki eğri basitçe zaman içinde basit hareketi ortalamanın standart sapmasını ortaya koyar. Standart sapma genel olarak bir dizinin ortalamadan ayrışmasını gösteren varyasyonu tanımlamak için kullanılır. Bu örnekte, ortalama 20 günlük Basit Hareketli Ortalama'yı ifade eder ve iki Bollinger Bandı ile orta hat arasındaki fark hisse fiyatının volatilitesi tarafından belirlenir.

Temel parametreler şunlardır: Basit Hareketli Ortalama (SMA) : 20 Gün Üst Bollinger Bandı : SMA + (2 . 20-gunluk standart sapma) Alt Bollinger Bandı : SMA - (2. 20-gunluk standart sapma) Öte yandan bu parametreler kendi ihtiyaçlarınıza göre değiştirebilirsiniz. Şunu unutmayın ki fiyatlar genel olarak Bollinger aralığında kalır ve volatilite arttığı dönemlerde (örneğin fiyatlar genel ortalamadan keskınce ayrıştığı dönemde) band da fiyatlara hareket için alan bırakarak otomatik olarak genişleyecek, volatılıte azaldığı dönemlerde (örneğin piyasanın yatay seyir izlediği dönemlerde) band daralacaktır. Standart sapma ve Bollinger Bandı hesaplamaları uzun zaman aldığı ve bu metnin konusu olmadığı için Bollinger Bandı sinyallerine geçiyoruz.

Al/Sat Sinyalleri

Bollinger Bandlan fiyatların ekstrem ve muhtemelen surdurulemez olduğu seviyelerin tespiti için kullanabilir. Bollinger Bandları genel olarak fiyat hareketlerinin yüzde 80'ini içeriyor gibi değerlendirilip bu bandların dışındaki hareketler önemli gorulur. Fiat hareketı üst banda ne kadar yakınsa hissede o kadar aşırı alım, banda ne kadar yakınsa hissede o kadar aşırı satım olduğu varsayılır. Bır kural olarak Bollinger Bandlarının dışında kapanan bır mumu Bollinger Bandlarının içinde kapanan bır mumun izlemesi trend dönüşünün erken işareti kabul edilir. Daha fazla açıklamak gerekirse eğer fiyat hattı üst Bollinger Bandının dışına taşmışsa fiyat hattı Bollinger Bandı içine hareket ettiğinde SAT sinyali tetiklenir. Diğer taraftan eğer fiyat hattı üst Bollinger Bandının dışına taşmışsa fiyat hattı Bollinger Bandı içine hareket ettiğinde AL sinyali tetiklenir. Bu sinyallerin her zaman yüzde 100 doğru olmadığı ve hisseyi etkileyen başka faktörler de bulunduğu unutulmamalıdır. Ayrıca eğer fiyat gorece uzun bır sure içinde dar bir Bollinger Bandı içinde seyretmişse daha agresif ve yoğun bir kırılma surecının yaşanabileceği dusunulur. Bu durum 'fırtına öncesi sessizlik” deyimiyle tanımlanabılır. Buna ek olarak fiyat ust ya da alt Bollinger Bandı hattına yakın seyrediyorsa trend dönüşü ihtimali bulunduğu ongorulur. Bu her zaman doğru olmayabilir ve trend dönüşünü belirlemek için diğer yöntemler de kullanılmalıdır. Bu göstergenin tek başına değil diğer trend analizleri ile birlikte kullanılması ve farklı yöntemlerin doğrulamasının temel alınması faydalı olacaktır.

Genel olarak MACD olarak bilinen bu gosterge trend hareketleri için kullanılır. Gecikmeli bır gösterge olan MACD diğer grafiklerle birlikte doğrulama aracı olarak kullanılabilir. MACD 12 gunluk hareketli olmadan 26 günlük hareketli ortalamanın çıkarılmasıyla hesaplanır. 26 ve 12 günlük hareketli ortalamaların farkının 9 günlük hareketli ortalaması sinyal hattı olarak çizilir. Bu genel olarak analistlerin kullandığı zaman aralığıdır ancak farklı zaman aralıkları da kullanılabilir

Al/Sat Sinyalleri

MACD birkaç farklı şekilde AL yada SAT sinyali verebilir. Sinyaller MACD ve sinyal hattının kesişimleri, MACD'nin hisse fiyat hattından ayrışması ve MACD hattının keskın artışı ıle gorulur. MACD hissenin fiyatından ayrıştığında sinyaller şöyle yorumlanır: MACD ve fiyat hattı farklı yönlere hareket ettiğinde mevcut trendin sona erdiği ve yatırım kararının bunu dikkate alarak verilmesi gerektiği düşünülmelidir. Aşağı trendin ardışık dip zirveleri ya da dip düşükleri ile teyit edilebildiğini biliyoruz. Aşağıdaki grafikte fiyat hattı düşük dip ile aşağı trendi teyit ediyor. Bununla birlikte MACD hattı daha yuksek bır diple daha az aşağı yönlü momentuma işaret ediyor. Bu durum mevcut aşağı trendde dönüş sinyali olabilir.

Yukarıdaki grafik mevcut aşağı trendde dönüş sinyali içeren bır yukarı yönlü ayrışmayı gosteriyor. Diğer bır sinyal MACD’nin dramatik biçimde arttığında alınır ve bu sınyal aşırı alım bölgesinde hissenin normale döneceğine işaret olarak yorumlanır. Grafikte MACD artışı hissenin aşırı satım bölgesinde olduğuna işaret olabilir. Bu keskin artışın ardından gelen keskın gerileme fiyatı normaI düzeylere çeker. Nihai işlem kararının verilmesi öncesinde bu indikatörün işaretlerinin farklı tekniklerle de teyit edilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Medyan fiyat basıt olarak gunluk fiyatların düşük ve yukseklerinin orta noktası olarak tanımlanabilir. Formulu şöyledir: Median Fiyat = Yüksek + Düşük / 2 Medyan Fiyat gostergesı gunluk ortalama fiyatlar için basit ve tek hatlı bır grafik sağlar. Bu fiyatlar basit bır bakış açısı sağlama konusunda işlevseldir.

Bu gosterge tek başına sinyaller için kullanılmaz. Öte yandan Medyan Fiyat aşırı alım ya da aşırı satım sinyalleri için Hareketli Ortalama ile birlikte kullanılabilir.

Üssel Hareketli Ortalama (EMA) son fiyatın daha ağırlıklı olduğu ve zaman gecikmesinin azaltıldığı bir hareketli ortalamadır. Son fiyata geçmiş dönem fiyatlarından daha fazla ağırlık verdiğinden EMA son fiyat değişimlerine basit hareketli ortalamaya göre daha hızlı reaksiyon gösterir. 10 gunluk EMA nın ılk noktası 10 günlük basit hareketli ortalamadır. İkinci noktanın hesaplanması için ağırlıklı çarpan hesaplanmalıdır. Formul şöyle: Çarpan = 2 / Zaman Aralığı + 1 İkinci noktayı ve sonraki noktaları hesaplamak için gereken formul aşağıdadır: EMA = {Kapanış - EMA(Önceki Gün)} *Çarpan + EMA (Önceki Gün)

EMA'nın sinyalleri hareketli ortalama göstergesine çok benzer olmakla birlikte tek fark son fiyat hareketleri konusunda hareketli ortalamaya göre daha güvenilir bilgiler sağlamasıdır. Fiyat EMA hattının altında ise fiyatının aşağı trendde olduğu fiyat EMA hattının üzerinde ise fiyatın yukarı trendde olduğu yorumu yapılır.

Üssel Hareketli Ortalama (EMA) son fiyatin daha ağırlıklı olduğu ve zaman gecikmesının azaltildiği bır hareketli ortalamadır. Son fiyata geçmiş dönem fiyatlarından daha fazla ağırlık verdiğinden EMA son fiyat değişimlerine basit hareketli ortalamaya, göre daha hızlı reaksiyon gösterir. 50 günlük EMA’nın ılk noktasi 50 günlük basit hareketli ortalamadır. İkinci noktanın hesaplanması için ağırlıklı çarpan hesaplanmalidir. Formul şöyle: Çarpan = 2 / Zaman Aralığı + 1 İkinci noktayı ve sonraki noktaları toplamak için gereken formul aşağıdadır: EMA = {Kapanış - EMA(Önceki GÜN)} * Çarpan + EMA(Önceki GÜN)

EMA'nin sinyalleri hareketli ortalama göstergesine çok benzer olmakla birlikte EMA’nın tek farkı son fiyat hareketleri konusunda hareketli ortalamaya göre daha güvenilir bilgiler sağlamasıdır. Fiyat EMA hattının altında ise fiyatin aşağı trendde olduğu fiyat EMA hattının üzerinde ise fiyatin yukarı trendde olduğu yorumu yapılır. Eğer fiyat EMA'nin üzerinden altina hareket ediyorsa aşağı yonlu, altından üzerine doğru hareket ediyorsa yukarı yönlü sinyal alındığı kabul edilir. Bu aracın gecikmeli bır gösterge olduğu, ancak trendin başlamasının ardından bır teyit aracı görevi gordugu unutulmamalıdır.

Hareketli ortalama bir teknik analiz aracıdır ve fiyat hareketlerinde trend beklemeyi hedefler. Fiyat belirlenen zaman dilimi içindeki ortalamasi bakımından incelenir, zaman ilerledikçe yeni gunun fiyatları ile ortalama da hareket eder. Hareketli ortalama isteğe göre değişebilecek zaman diliminde hesaplanır ve trend hattı olarak tarif nedir. 10 günlük hareketli ortalamaya bakıldığında, ilk 10 gün kapanış fiyatları eklenıp (gun 1-10 arası) gunlere gore 10 parcaya bolunur. Bu size Hareketli Ortalama hattının ilk noktasını verecektir. İkinci nokta 2. ve 11. günlerin eklenmesi ve 10 parçaya bölünmesi ile bulunur. Hesaplama her yeni gunun eklenmesi ve en öndeki gunun çıkarılması ile devam eder. Bu hesaplama günlük fiyat hareketlerini düzleyerek genel fiyat hareketleri konusunda genel bir trend sağlayacaktır. Hareketli ortalamanın süresi uzadıkça fiyat hareketi duzleşecek her eklenen yeni gunun trende etkisi daha az olacaktır. Bu kapsamda ekstrem hareketler düzleştirilerek genel trende etkileri azalacaktır. Yukarıda açıklanan Aritmetik Hareketli Ortalama olarak da bilinir. Bu analiz Üssel Hareketli Ortalama'dan farklıdır.

Grafiğe baktığınızda eğer fiyat Hareketli Ortalama hattının altındaysa aşağı yönlü hareket, üstündeyse yukarı yönlü hareket sinyali olarak yorumlanır. Fiyat hattı Hareketli Ortalamanın uzerinden altına doğru hareket ediyorsa aşağı yönlü trend sinyali, altından üzerine doğru hareket ediyorsa yukarı yönlü trend sinyalı alınmış olduğu düşünülür. Bu aracın gecikmeli bir gosterge olduğu, ancak trendin başlamasının ardından bır teyit aracı görevi gördüğü unutulmamalıdır.

Hareketli ortalama bir teknik analiz aracıdır ve fiyat hareketlerinde trend belirlemeyi hedefler. Fiyat belirlenen zaman dilimi içindeki ortalamasi bakımından incelenir, zaman ilerledikçe yeni gunun fiyatları ile ortalama da hareket eder. Hareketli ortalama isteğe göre değişebilecek zaman diliminde hesaplanır ve trend hattı olarak tarif edilir. 50 günlük hareketli ortalamaya bakıldığında, ilk 50 gunun kapanış fiyatları eklenıp (gun 1-50 arası) gunlere gore 50 parçaya bölünür. Bu size Hareketli Ortalama hattının ilk noktasını verecektir. İkinci nokta 2. ve 51. günlerin eklenmesi ve 50 parçaya bölünmesi ile bulunur. Hesaplama her yeni gunun eklenmesi ve en öndeki gunun çıkarılması ile devam eder. Bu hesaplama günlük fiyat hareketlerini düzleyerek genel fiyat hareketleri konusunda genel bir trend sağlayacaktır. Hareketli ortalamanın süresi uzadıkça fiyat hareketi düzleşecek her eklenen yeni gunun trende etkisi daha az olacaktır. Bu kapsamda ekstrem hareketler düzleştirilerek genel trende etkileri azalacaktır. Yukarıda açıklanan Aritmetik Hareketli Ortalama olarak da bilinir. Bu analiz Üssel Hareketli Ortalama'dan farklıdır.

Grafiğe baktığınızda eğer fiyat Hareketli Ortalama hattının altındaysa aşağı yönlü hareket, üstündeyse yukarı yönlü hareket sinyali olarak yorumlanır. Fiyat hattı Hareketli ortalamanın uzerinden akına doğru hareket ediyorsa aşağı yönlü trend sinyalı, altından üzerine doğru hareket ediyorsa yukarı yönlü trend konyalı alınmış olduğu düşünülür. Bu aracın gecikmeli bir gosterge olduğu, ancak trendin başlamasının ardından bır teyit aracı görevi gördüğü unutulmamalıdır.

Parabolic Stop and Reverse piyasadakı trendi analiz etmek için kullanılan teknik göstergelerden biridir. Bu gosterge Hareketli Ortalama’ya benzer olmakla birlikte farklı hesaplanır ve SAR hattı fiyat hareketıne gore pozisyon degıstırebılır. Fiyatlarn gerilediği dönemde SAR hattı fiyatların üzerine, fiyatların arttığı dönemde ise fiyatların altına hareket edecektir. Bunun gibi fiyat hattı ile gosterge hattı kesiştiğinde gosterge duraksayacak ve fiyat hattının altına ya da üzerine doğru hareket edecektir. Bu durumu anlamak için aşağıdaki grafik faydalı olabilir.

1 numaralı noktaya bakarsanız bu noktanın öncesinde SAR’ın fiyat hattının üzerinde olduğunu göreceksiniz (bu asagi trend işaretidir) ve fiyatta yukarı trend başladığında SAR fiyat hattını keserek onun aşağısına hareket ediyor. Bunun tam tersi de 2 numaralı nokta da görülebilir. Burada fiyat trendi aşağıdan yukarı dönerken SAR fiyat hattının keserek uzerıne hareket ediyor. Bu durum fiyat hatlarının aşağı ve yukarı trend değişimlerinin tümünde tekrarlanıyor.

AL/SAT sinyalleri

SAR göstergesi fiyat hattının fiyat hattının altına hareket ettiğinde genel olarak fiyatta yukarı momentumun sureceğı bır yukarı yönlü sinyal yorumu yapılır. Öte yandan SAR’ın fiyat hattının üzerine hareket etmesi aşağı trendin devam edeceğini gösteren aşağı yönlü bır sınyal olarak okunur. Bir başka deyişle SAR hattının fiyat hattının aşağıdan yukarıya doğru kesmesi (Grafik’te 2 numaraları noktada görülebilir) SAR sinyalini, yukarıdan aşağıya kesmesi ise AL sinyalinin tetiklenmesi şeklinde yorumlanır.

Uyarı

Bu yöntem yatırımcılara işlem kararı vermeleri konusunda avantaj sağlasa da çoklu trend dönüşümlerinin olduğu Parabolic SAR yanlış sinyaller verebilir. Sinyaller ancak diğer gostergelerle değerlendirildiğinde daha güvenilir ve kullanışlı bır hal alır.

Stokastik Osilatör teknik analizde kullanılan bır momentum göstergesidir. Gostergenin temel mantığı eger trend devam edecekse kapanış fiyatının önceki trend ile aynı yönde olacağı üzerine kuruludur. Bir başka deyişle eğer yukarı yönlü trend içindeysek fiyat trendin yüksek noktalarına yakın, aşağı trenddeysek trendin düşük noktalarına yakın kapanmalıdır. Gösterge 0-100 arasında değerler alır. 80’in üzerindeki değerler menkul kıymette aşırı alıma 20’nin altındaki değerler ise aşırı satışa işaret olarak yorumlanır. Aşırı alim ya da aşırı satıs koşulları her zaman trend dönüşü ile sonuçlanmaz. Bununla birlikte yatırımcı trend dönüşü konusunda diğer kanıtları da ele almalıdır. Dönem ihtiyaca göre ayarlanabilir olmakla birlikte Stokastik Osilatör genel olarak 14 günlük dönemler için hesaplanır ve gösterge için iki hat çizilir. İki hattında hesaplanmasında aşağıdaki formül kullanılır: %K = 100 x (Kapanış - Dönemin en düşük dibi) / (Dönemin en yüksek zirvesi - Dönemin en düşük dibi) %D = %K’nın dönem Hareketli Ortalaması

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yukarıda anlatılan Stokastik Osilatörde 80’in uzerı ve 21’nin değerlerinin sinyalleri piyasa uzun dönem için aşağı ya da yukarı trendde olduğunda yeterince etkin olmayabilir. Stokastik Osilator hattı ıle fiyat hatti birbirlerinden uzaklaştıkça mevcut trendde bir yavaşlamaya ısaret alındığı kabul edilir. Ayrıca eğer fiyat hatti yukarı,Stokastik Osilator aşağı yönlü hareket ediyorsa bu düşüşe; fiyat hatti aşağı, Stokastik Osilator yukarı yönlü hareket ediyorsa bu da artışa işaret olarak yorumlanır. Sinyalin Stokastik Osilator aşırı alim ya da aşırı satış bölgesinde olduğu durumlarda daha güçlü olduğu varsayılır. Stokastik Osilator aşağı eğimlendiğinde fiyat hattı yukarı eğimlenryorsa yatırımcı aşağı yönlü, Stokastik Osilator yukarı yönlü eğimlendiğinde fiyat hatti aşağı eğimleniyorsa yukarı yönlü sinyal almış varsayılır.

TEMA Çifte Üssel Hareketli Ortalama’nın (DEMA) bir adım sonrasıdır; daha hızlı ve hassas yanıt veren bir gostergedir. TEMA tekli ve çifte Üssel Hareketli Ortalama (EMA) ile üçlü EMA'nın birleşimidir. TEMA'nın formulu şoyle: TEMA = 3 * EMA - {3 * EMA(EMA)} + EMA{EMA(EMA)}

TEMA yatirimcilara daha hızlı bır hareketli ortalama ve daha az zaman gecikmesi ile uzun vadeli bır trend bakışı sunar. TEMA yatırım kararları için diğer teknik analiz araçları ile birlikte kullanılabilir.

Volatilite teknik göstergesi potansiyel piyasa dönüşlerini belirlemede yardımcıdır. Volatilite göstergesi aşağıdaki fiyat hareketlerini temel alır: Güçlü yukarı trendler volatilitede aşağı yönlü hareket olarak işaretlenir. Güçlü aşağı trendler volatilitede genel artışlar gösterir. Trend değişimleri genel olarak volatilite arttığında görülür. Volatilite ile fiyat arasındaki ters ilişki sayesinde Volatilite göstergesi güçlü trendlerin ve potansiyel fiyat diplerinin belirlenmesinde yardımcı olabilir.

Average True Range hisse fiyatının volatilitesini olcen bır gostergesıdır. Gosterge kapsamında genel olarak yüksek değerlerin panik satışları dönemindeki piyasa dıplerınde, düşük değerlerin ise uzayan yatay seyir donemlerınde oluştuğu duşunulur.

Göstergenin yüksek değerleri genel olarak trend değişimi ihtimalinin yüksekliğine işaret eder. Değer ne kadar düşükse trend hareketı de o kadar zayıftır. Average True Range bazı temellere göre volatiliteyi yansıtır ve mevcut kapanış fiyatını yüzde bazında izlemez. Bu nedenle düşük fiyatlı hisselerin değerleri yüksek fiyatlı hisselerden duşuk olacaktır. Average True Range değerleri karşılaştırmalar için uygun olmayabilir.

Money Flow Index fiyat ve hacim verilerini temel alarak trend zayınklarini ve muhtemel trend donuşlerini belirleme, hedefleyen bir osilatordur. Bu endeks genel olarak RSI endeksının hacim ağırlıklı versiyonu olarak bilinir. Endekste Money Ratio, hesaplaması için 14 günlük zaman diliminde pozıtıf ve negatıf para akımını temel alan bir hesaplama kullanılır: Money Ratio = Positive Money Flow / Negative Money Flow Money Flow Index = 100 - 100 / (1 + Money Ratio) Money Flow Index’in değeri 0 ile 100 arasında değişir. 80’in üzerinde değerler aşırı alım bölgesine, 20’nin altındakı değerler ise aşırı satım bolgesıne işaret eder.

AL/SAT Sinyalleri

Sinyaller genel olarak RSI sinyallerine benzer, fark ust duzeyin 80, düzeyin ise 20 olmasından kaynaklanır. MFI hattı üst limiti ikinci kez kestiğinde ve altına doğru hareket ettiğinde SAT sinyali, alt limiti ikinci kez kestiğinde ve uzerıne hareket ettiğinde ise AL sinyali görülmüş kabul edilir.

Finans Haberleri

ÖNE ÇIKANLAR